"Naanị na-enweghị ndị na-emebi emebi!" - nkebi ahịrịokwu nke nwere ike iweta ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ onye nkatọ ihe nkiri na-acha ọcha. Ọ bụghịkwa naanị ya. Anyị na-atụ egwu nke ukwuu ịmara mmebi iwu ahụ tupu oge eruo - nakwa n'ihi na anyị ji n'aka na na nke a, obi ụtọ nke ịmara ọrụ nka ga-emebi n'enweghị olileanya. Ma ọ̀ bụ otú ahụ n'ezie?
N'omenala niile na oge niile, ndị mmadụ na-akọ akụkọ. Na n'ime puku afọ ndị a, anyị aghọtala kpọmkwem ihe na-eme akụkọ ọ bụla na-adọrọ mmasị, n'agbanyeghị usoro. Otu akụkụ kachasị mkpa nke akụkọ ọma bụ njedebe ya. Anyị na-agbalị ime ihe niile ka anyị ghara ịchọpụta tupu oge eruo ihe ọjọọ nke ihe nkiri nke anyị na-ahụbeghị, ma ọ bụ akwụkwọ anyị na-agụbeghị. Ozugbo anyị nụrụ njedebe mmadụ na-ekwu na mberede, ọ dị ka ọ na-emebi echiche ahụ nke ukwuu. Anyị na-akpọ nsogbu ndị dị otú ahụ "ndị na-apụnara mmadụ ihe" (site na Bekee na-emebi - "ihe nkwata").
Ma ha ekwesighi ka a na-akpọ ha aha ọjọọ. Nnyocha e mere n’oge na-adịbeghị anya gosiri na ịmara ọgwụgwụ akụkọ tupu a gụọ ya agaghị emejọ nghọta. N'ụzọ dị iche: ọ na-eme ka o kwe omume ịnụ ụtọ akụkọ ihe mere eme nke ọma. Nke a bụ paradox nke spoiler.
Ndị na-eme nchọpụta bụ́ Nicholas Christenfeld na Jonathan Leavitt nke Mahadum California mere nyocha atọ nke nwere akụkọ dị mkpirikpi iri na abụọ John Updike, Agatha Christie, na Anton Pavlovich Chekhov dere. Akụkọ niile nwere nkata na-echefu echefu, mgbagwoju anya na ilu. N'okwu abụọ, a gwara isiokwu ndị ahụ na njedebe tupu oge eruo. E nyere ụfọdụ ka ha gụọ ya n’ihe odide dị iche, ndị ọzọ gụnyekwara ihe na-emebi ihe n’ihe odide bụ́ isi, e mechakwara mara ọgwụgwụ ya site na paragraf mbụ a kwadebere n’ụzọ pụrụ iche. Otu nke atọ natara ederede n'ụdị mbụ ya.
Ọmụmụ ihe a na-agbanwe echiche nke ndị na-emebi ihe dị ka ihe na-emerụ ahụ ma na-adịghị mma.
Nsonaazụ nke ọmụmụ ahụ gosiri na n'ụdị akụkọ ọ bụla (mgbagwoju anya, ihe omimi, na akụkọ na-akpali akpali), ndị sonyere na-ahọrọ ụdị «emebi emebi» karịa nke mbụ. Karịsịa, isiokwu ndị ahụ masịrị akụkụ Akwụkwọ Nsọ ndị nwere ihe nbibi nke e dere na mmalite nke ederede.
Nke a na-agbanwe echiche nke ndị na-emebi ihe dị ka ihe na-emerụ ahụ ma na-adịghị mma. Iji ghọta ihe mere nke a ji dị otú a, tụlee ọmụmụ ihe Fritz Heider na Mary-Ann Simmel nke Ụlọ Akwụkwọ Smith mere laa azụ na 1944. Ọ tụfuru mkpa ya ruo taa.
Ha gosiri ndị sonyere ihe ngosi ihe nkiri triangles abụọ, okirikiri na square. N'agbanyeghị eziokwu na ọnụ ọgụgụ geometric dị mfe kpaliri n'ụdị chaotic na ihuenyo, isiokwu ndị ahụ kwuru ebumnuche na ebumnobi ndị a, "na-eme ka mmadụ" ha. Ọtụtụ isiokwu kọwara gburugburu na-acha anụnụ anụnụ triangle dị ka «na ịhụnanya» na kwuru na nnukwu ọjọọ isi awọ triangle na-agbalị ka ha ụzọ.
Ahụmahụ a na-egosipụta mmasị anyị nwere maka ịkọ akụkọ. Anyị bụ anụmanụ na-elekọta mmadụ, na akụkọ bụ ngwá ọrụ dị mkpa iji nyere anyị aka ịghọta omume mmadụ na ịgwa ndị ọzọ ihe anyị chọpụtara. Nke a metụtara ihe ndị ọkà n'akparamàgwà mmadụ na-akpọ "theory of mind." Na-eme ka ọ dị mfe nke ukwuu, enwere ike ịkọwa ya dị ka ndị a: anyị nwere ikike ịghọta na ịnwale onwe anyị echiche, ọchịchọ, ebumnobi na ebumnuche nke ndị ọzọ, anyị na-ejikwa nke a buru amụma ma kọwaa omume na omume ha.
Anyị nwere ikike ịghọta ebumnobi ndị ọzọ wee buo amụma ụdị omume ha ga-ebute. Akụkọ dị mkpa n'ihi na ha na-ahapụ anyị ka anyị kpakọrịta mmekọrịta ndị a kpatara. Yabụ, akụkọ dị mma ma ọ bụrụ na ọ mezuru ọrụ ya: ọ na-ebugara ndị ọzọ ozi. Nke a bụ ya mere akụkọ «merụrụ ure», njedebe nke a maara tupu oge eruo, na-adọrọ mmasị karị: ọ dịịrị anyị mfe ịghọta ya. Ndị na-ede akwụkwọ na-akọwa mmetụta a dị ka ndị a: "Amaghị njedebe nke njedebe nwere ike imebi ihe ụtọ ahụ, na-atụgharị uche na nkọwa na àgwà mara mma."
O nwere ike ịbụ na ị hụla ihe karịrị otu ugboro ka a ga-esi kwughachi akụkọ ọma ma bụrụ nke a na-achọsi ike, n'agbanyeghị na ọ dịla anya onye ọ bụla mara ihe ọjọọ ahụ. Chee echiche banyere akụkọ ndị guzoworo ule nke oge, dị ka akụkọ ifo nke Oedipus. N'agbanyeghị na njedebe a maara (dike ga-egbu nna ya ma lụọ nne ya), nke a anaghị ebelata itinye aka na onye na-ege ntị na akụkọ ahụ.
Site n'enyemaka nke akụkọ ihe mere eme, ị nwere ike ibuga usoro nke ihe omume, ghọta ihe ndị ọzọ bu n'obi.
Jonathan Leavitt na-atụ aro, sị: “Ma eleghị anya, ọ ga-adịrị anyị mfe ịhazi ozi, ọ dịkwa mfe ilekwasị anya na nghọta miri emi nke akụkọ ihe mere eme. Nke a dị mkpa n'ihi na anyị na-eji akụkọ na-ebuga echiche dị mgbagwoju anya, site na nkwenkwe okpukpe ruo na ụkpụrụ ọha mmadụ.
Were akuko Job si na agba ochie. Ụmụ Izrel tụrụ ilu a iji kọwaara ụmụ ụmụ ihe mere ezi onye na-atụ egwu Chineke pụrụ iji taa ahụhụ na enweghị obi ụtọ. Anyị na-ebufe echiche dị mgbagwoju anya site na akụkọ n'ihi na enwere ike ịhazi ya ma chekwaa ya ngwa ngwa karịa ederede nkịtị.
Nnyocha egosiwo na anyị na-anabata ozi nke ọma mgbe e gosipụtara ya n'ụdị akụkọ. A na-edobe ozi ezigara dị ka "eziokwu" na nyocha dị oke egwu. Akụkọ bụ ụzọ dị irè isi ebute ihe ọmụma dị mgbagwoju anya. Chee echiche banyere ya: okwu nwere ike inyere gị aka ịghọta otu okwu ma ọ bụ echiche, mana akụkọ nwere ike ibupụta usoro ihe omume dum, ghọta ebumnobi ndị ọzọ, iwu ụkpụrụ omume, nkwenkwe, na mgbakọ ọha.
Spoiler - ọ bụghị mgbe niile dị njọ. Ọ na-eme ka akụkọ dị mgbagwoju anya dị mfe, na-eme ka ọ dịkwuo mfe nghọta. Ekele dịrị ya, anyị na-etinyekwu aka na akụkọ ihe mere eme ma ghọta ya na ọkwa dị omimi. Ma eleghị anya, ọ bụrụ na nke a «rụrụ emebi» akụkọ dị mma zuru ezu, ọ pụrụ ịdị ndụ ruo ọtụtụ puku afọ.
Odee - Adori Duryappa, ọkà n'akparamàgwà mmadụ, onye edemede.