Akụrụ akụrụ pụtara na akụrụ (s) nke pusi anaghị arụ ọrụ nke ọma ma ha enweghịzi ike ịrụ ọrụ ha. Ọ dị mkpa ịmara ka esi amata ọdịiche dị n'etiti nnukwu akụrụ na ọdịda akụrụ na -adịghị ala ala. N'ọnọdụ ọ bụla, ọ bụrụ na ị nwere ntakịrị obi abụọ gbasara ahụike pusi gị, egbula oge ịkpọtụrụ onye na -elekọta anụ ụlọ gị.

Iji ghọta ihe ọdịda akụrụ bụ, ọ dị mkpa iburu n'uche otú akụrụ si arụ ọrụ. Isi ọrụ nke ikpeazụ a bụ inyocha ọbara nke ahụ iji wepụta mmamịrị (nke nwere mkpofu ọbara) mana nke kachasị iji dobe ihe mejupụtara ọbara. Ọ na -enyekwa ohere njikọ nke homonụ ụfọdụ. Nephron bụ ngalaba na -arụ ọrụ nke akụrụ. Akụrụ ọ bụla nwere ọtụtụ narị puku n'ime ha na ọ bụ ndị a na -ahụ maka ọrụ nzacha. N'ọnọdụ ọdịda akụrụ, agakwaghị eme nzacha ahụ nke ọma n'ihi na ụfọdụ nephrons mebiri. Ebe ọ bụ na ha niile anaghị arụ ọrụ, nzacha ahụ dara ogbenye.

N'ime nwamba, nnukwu nkwarụ akwara (AKI) na -agbanwekarị ma na -eme ngwa ngwa, n'adịghị ka ọdịda akwara na -adịghị ala ala (CKD) nke na -amalite nwayọ nwayọ ma bụrụ nke a na -apụghị ịgbagha agbagha.

Ọtụtụ ihe nwere ike ibute na mmalite nke ARI dị ka ọbara ọgbụgba, mbibi nke ihe na -egbu egbu (dịka ọmụmaatụ osisi) ma ọ bụ ihe mgbochi na mmamịrị. Anyị nwere ike hụ mbuso agha mberede na ọnọdụ nke pusi ahụ (ọgbụgbọ, afọ ọsịsa, akpịrị ịkpọ nkụ ma ọ bụ ọbụna ọnọdụ ujo dabere n'ihe kpatara ya) ma ọ bụ ọ na -esikwa ike n'ị urinụ.

Ọ dị mkpa iburu n'uche na ARI nwere ike ịnọchite anya ihe mberede, yabụ na ị ga -akpọrọ nwamba gị ngwa ngwa maka dọkịta gị.

Ọkpụkpụ akwara na -adịghị ala ala pụtara na akụrụ na -eji nwayọọ nwayọọ mebie ma mebie emebi n'ụzọ na -enweghị mgbagha ma ọ dịkarịa ala ọnwa 3. 

Ọtụtụ ihe ịdọ aka na ntị kwesịrị ime ka ị chee echiche gbasara ịgakwuru onye na -agwọ anụ ụlọ gị na ọkachasị nke a:

• Polyuro-polydipsia: pusi na-anyụ mmamịrị nke ukwuu wee na-a moreụkwu mmiri. Ọ bụ akara izizi nke ịkpọ oku ịmara ka esi amata. N'ezie, mgbe nephrons mebiri, ọrụ nke ọzọ ga -ahụrịrị na nnukwu nzacha na -abawanye oke mmamịrị. Na mgbakwunye, akụrụ enweghị ike itinye uche na mmamịrị nke a na -agwakọta (mmamịrị na -acha odo odo). Iji kwụọ ụgwọ maka mfu mmiri a na mmamịrị, nwamba ga -a moreụ karịa. Agbanyeghị, nke a siri ike ịhụ nwamba, ọkachasị ndị bi na mpụga.

Ihe ịrịba ama ụlọ ọgwụ ndị a na -apụta n'oge dị elu mgbe akụrụ na -emebi nke ukwuu:

• Ibu ibu;
• Enwela agụụ;
• Uwe mkpuchi;
• Mgbawa nwere ike ime;
• Akpịrị ịkpọ nkụ.

diagnostic

Dọkịta gị ga -eme nyocha nke ọma gbasara anụmanụ gị yana nyocha ọzọ (nnwale ọbara maka nyocha, palpation nke akụrụ, nyocha mmamịrị, onyonyo, wdg.) Dabere na mmebi akụrụ na nsonaazụ nyocha ndị ahụ, e guzobere nhazi IRIS (International Renal Interest Society) iji kenye nwamba ọnọdụ ahụike. N'ezie, nnwale ọbara ga -eme ka o kwe omume ịchọpụta otú nzacha akụrụ si arụ ọrụ, ọkachasị ekele maka ọkwa creatinine, urea na SDMA (Symmetric DiMethyl Arginine, amino acid) dị n'ọbara. Ihe ndị a bụ ihe mkpofu na -apụkarị na mmamịrị. Ozugbo nzacha ahụ adịghịzi mma, ha ga -agbakọta n'ọbara. Nke dị elu karịa ọnụọgụ ha, ka nzacha ka njọ, yabụ na -emebi akụrụ.

Yabụ, na nwamba, enwere usoro IRIS 4 ndị a:

• Nkeji 1: ọkwa creatinine nkịtị, enweghị akara ọ bụla, ọkwa SDMA nwere ike ịdịtụ elu;
• Nkeji 2: ọkwa creatinine nkịtị ma ọ bụ dịtụ elu karịa ka ọ dị, ọnụnọ enwere ike nke mgbaàmà dị nro, ọkwa SDMA dịtụ ntakịrị;
• Nkeji 3: ọkwa creatinine na SDMA dị elu karịa ka ọ dị na mbụ, ọnụnọ nke mgbaama akụrụ (polyuropolydipsia) na izugbe (ụkọ nri, ọgbụgbọ, oke ibu, wdg);
• Nkeji 4: creatinine dị elu na ọkwa SDMA, pusi nọ na njedebe CRF ma nwee nnukwu mmebi na ahụike ya.

Ọ dị mkpa iburu n'uche na ka ogbo na -akawanye njọ, amụma na -akawanye njọ. Ọtụtụ mgbe, ihe mgbaàmà anaghị apụta ruo oge mbubreyo, mgbe akụrụ na -esighi ike, n'ihi na n'oge mbido, akụrụ na -enwe ike ịkwụ ụgwọ maka ọnwụ nephron na -aga n'ihu.

Usoro ọgwụgwọ ọgwụ etinyere ga -adabere n'ọkwa nwamba yana ihe mgbaàmà ọ na -egosi. N'ọnọdụ ndị kacha njọ, ọkachasị n'ihe gbasara akpịrị ịkpọ nkụ, ụlọ ọgwụ nwere ike ịdị mkpa.

Isi ọgwụgwọ bụ mgbanwe nri. Ya mere, ọ dị mkpa ka ị banye na nri ọgwụgwọ a haziri nke ọma maka nwamba nwere nkwarụ site na ime mgbanwe nri nwayọ. N'ezie, nri a ga -enye ya ohere ịchekwa akụrụ ya ma mee ka afọ ndụ ya too. Na mgbakwunye, ọ dị mkpa inye nwamba mmiri ọhụrụ na mmiri na -akparaghị ókè. Mgbochi mmiri nwere ike ibute akpịrị ịkpọ nkụ.

Ọ dị mkpa iburu n'uche na afọ pusi bụ ihe ekwesịrị iburu n'uche. Nke a bụ n'ihi na akụrụ nwamba anaghị arụ ọrụ nke ọma na ịka nká, yabụ na ha nwere ike ibute ọrịa akụrụ na -adịghị ala ala. Ahịrị nri dị ugbu a iji kwado ọrụ akụrụ nke nnukwu nwamba ma gbochie ọdịda ha. Alala azụ ka gị na onye na -ahụ maka ọgwụgwọ anụmanụ kwurịta ya.

A na -ebutekwa ụdị anụmanụ ụfọdụ ịmalite ọrịa akụrụ, ọkachasị ọrịa polycystic ma ọ bụ ọbụna amyloidosis nke so n'ihe kpatara CRF.

Na mgbakwunye, a na -atụ aro oge niile maka nwamba ndị agadi na onye na -agwọ ọrịa anụmanụ kwa afọ ma ọ bụ ọbụlagodi ọnwa isii ọ bụla site na afọ 6/7. N'ezie, onye na -ahụ maka anụ ụlọ gị ga -enwe ike mee nyocha zuru oke iji chọpụta na akụrụ na -arụ ọrụ nke ọma yana itinye ọgwụgwọ n'ọnọdụ ọ bụrụ na achọpụtara mmalite ọdịda.