A bịa n'inye ndị anaghị eri anụ ndụmọdụ gbasara nri, ọtụtụ ndị na-eri anụ na-ewere onwe ha ndị ọkachamara na ngalaba. Ma na-emekarị nke a abụghị ikpe. N'ezie, ole na ole bụ ndị ọkachamara n'okwu a.
Protein (ma ọ bụ protein) bụ ihe ndị mmadụ ga-abụ ndị anaghị eri anụ na-echegbukarị onwe ha. Ndị nne na ndị nna na-echegbu onwe ha na-ekwu ụdị nkebiokwu a: "Ma gịnị banyere squirrels?" dị ka a ga-asị na ihe ahụ siri ike ịchọta dị ka diamond. Ị gaghị echegbu onwe gị maka enweghị protein. N'ezie, ọ ga-akara gị mma ka ị na-agba ọsọ site na hippo iwe n'okporo ámá nke gị karịa ịchọta onye anaghị eri anụ agụụ na-agụ protein. A chọrọ protein n'ihi na ọ na-akwalite uto. Ọ na-akwalite ọgwụgwọ ọnya ma na-enyere aka ịlụso ọrịa ọgụ. Ozi ọma ahụ bụ na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nri niile, gụnyere mkpụrụ osisi na akwụkwọ nri, nwere protein. Legumes bụ isi iyi protein kacha mma. Ndị a gụnyere chickpeas na lentil yana ndị ọzọ niile sitere na ezinụlọ legume dị ka agwa na nnukwu agwa. Mana onye kacha mma n'ezinụlọ a bụ soy, nke a na-eji n'ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụdị ngwaahịa anaghị eri anụ, gụnyere tofu, veggie burgers na sausaji, na mmiri ara ehi soy. A na-ahụkwa protein na cheese, akị, mkpụrụ na ọbụna osikapa. Ihe mejupụtara protein bụ amino acid dị iche iche, ngwaahịa soy dị ka mmiri ara ehi, cheese, na anụ nwere amino acid niile. Nri ndị ọzọ nwere naanị ụfọdụ amino acid. Site na iri nri dị iche iche, yana nri onye anaghị eri anụ ma ọ bụ onye anaghị eri anụ, ị ga-ejide n'aka na amino acid dị iche iche na-agwakọta ọnụ iji mee nnukwu protein. Òtù ọ bụla na-achịkwa ụlọ ọrụ nri n'ụwa ga-ekwenye na nkwupụta a. Ọ dịghịdị mkpa ka anyị rie nri ndị a niile n'otu oge, n'ihi na ahụ anyị nwere ikike ịkwakọba na ịchekwa amino acid ruo mgbe achọrọ ya. N'akwụkwọ ntuziaka nri e bipụtara na 1995, gọọmentị US kwuru kpọmkwem na ndị anaghị eri anụ na-enweta protein niile ha chọrọ. Medical Association nke Great Britain, otu n'ime ụlọ ọrụ ahụike a ma ama n'ụwa, kwuru otu eziokwu ahụ afọ ole na ole gara aga, nke o ziri ezi n'ezie, ebe ọ bụ na a hụbeghị otu ụkọ protein n'etiti ndị anaghị eri anụ na Western Western. Hemisphere. Ọ bụ ya mere m ji sị na unu enweghị ihe na-echegbu unu. Ígwè bụ ihe ọzọ ndị nne na nna na-echegbu onwe ha, yana ezi ihe kpatara ya. Ígwè na-ahụ maka ịnọgide na-enwe mkpụrụ ndụ ọbara uhie dị mma, nke na-ebuga oxygen n'akụkụ nile nke ahụ. Enweghị ụkọ ígwè, nke a maara dị ka anaemia, na-eme ka ahụ gị na ụbụrụ gị ghara inweta oxygen zuru oke, na-eme ka ike gwụ gị mgbe niile. Nke a bụ nnukwu nsogbu nri nri na UK, ọkachasị maka ụmụ nwanyị. A na-achọta ígwè ọ bụghị nanị na anụ, kamakwa n'ihe oriri ndị anaghị eri anụ, gụnyere mkpo, achịcha na-edozi ahụ, akwụkwọ nri ndị dị ka akwụkwọ nri, mkpụrụ osisi a mịrị amị, karịsịa apricots na fig, na koko, nke na-eme ka a na-emetọ chocolate. A na-ahụkwa ígwè na pasta, ugu, mkpụrụ sesame, pistachios, cashews, cereals, na poteto (esiere na akpụkpọ ha). Ọzọkwa, Òtù Ahụ Ike Ọgwụ nke Great Britain na-ekwu na ikpe ụkọ ígwè na ahụ na ndị anaghị eri anụ na ndị anaghị eri anụ anaghị adịkarị karịa ndị na-eri anụ. Ndị ọkà mmụta sayensị sitere na Mahadum Surrey achọpụtakwala ahụike nke anụ anaghị eri anụ na UK. Na akwụkwọ akụkọ ihe oriri na-edozi ahụ nke Britain, ha na-ekwu na ọ̀tụ̀tụ̀ iron vegan dị n'ogo nkịtị nakwa na ụmụaka a zụlitere nanị na nri ndị anaghị eri anụ na-adị nnọọ mma. N'ezie, anaemia na-amalitekarị ọ bụghị n'ihi na mmadụ adịghị enweta ígwè zuru ezu na nri, kama n'ihi na ahụ ya apụghị ịmịkọrọ ígwè n'ihe oriri ruo n'ókè zuru ezu. Vitamin C na-enyere ahụ aka ịmịkọrọ ígwè ma nwee ihu ọma ndị anaghị eri anụ na ndị anaghị eri anụ ga-ezuru vitamin a dịka a na-ahụ ya n'ọtụtụ akwụkwọ nri: poteto, tomato, mkpụrụ citrus na akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ. A na-agbakwunye vitamin a na ngwugwu ihe ọṅụṅụ na poteto ozugbo. Ndị mmadụ ghọrọ ndị anaghị eri anụ n'oge na-adịbeghị anya na-echegbukarị onwe ha maka enweghị calcium, mana n'efu. Maka onye ghọrọ onye anaghị eri anụ, kwụsịrị iri anụ na azụ, ma na-eri mmiri ara ehi, cheese, bọta na ngwaahịa mmiri ara ehi ndị ọzọ, ọ nweghị ihe dị iche n'ihi na ọ dịghị calcium ọ bụla na anụ. Calcium na-enye aka n'ịmepụta ezé na ọkpụkpụ dị mma, yana ọrụ akwara. Dịka ngwaahịa mmiri ara ehi, a na-ahụ calcium na mkpụrụ na mkpụrụ, mkpo, akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ, na mmiri ara ehi soy. N'ụzọ dị otú a, ndị na-eri anụ anaghị adịkwa ka agbahapụ ha. Nri anụ anaghị eri anụ dị iche iche gụnyere vitamin na mineral niile dị mkpa, yabụ ekwela ka onye ọ bụla gwa gị na ọ bụrụ na ị kwụsị iri anụ, ị ga-enwe ụkọ. Vitamin na mineral ọ bụla nwere ọrụ na ọtụtụ n'ime ha nwere ike ịchekwa ya, yabụ na ọ dịghị mkpa iri ha kwa ụbọchị, mana vitamin C bụ ihe dị iche. Ọ bụ enweghị vitamin C mere ka ndị ọrụ ụgbọ mmiri nwụọ n'ime ogologo njem ụgbọ mmiri (ndị ka nọ n'ụgbọ mmiri) site na ọrịa a na-akpọ scurvy, nke a mere mgbe mkpụrụ osisi na akwụkwọ nri gwụchara ụgbọ mmiri ahụ. N’oge ahụ, e nwebeghị friza, ndị na-akwọ ụgbọ mmiri na-erikwa ihe ndị dị n’ụdị achịcha iji nweta ma ọ́ dịghị ihe ọzọ, ihe ọkụkụ. N'agbanyeghị eziokwu na vitamin C dị na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ akwụkwọ nri niile ọhụrụ, ọ kwesịrị ịbụ akụkụ nke nri kwa ụbọchị. N'ụzọ nkà na ụzụ, ị na-achọ vitamin C dị nta kwa ụbọchị iji nọgide na-enwe ahụ ike, ma ka anyị na-amụtakwu banyere vitamin C, otú ahụ ka ọ na-adị mkpa karị n'ọgụ a na-alụso ọrịa ọgụ. Ya mere ndụmọdụ m ga-abụ iri ọtụtụ mkpụrụ osisi na akwụkwọ nri ọhụrụ dị ka o kwere mee. Otu vitamin nke ndị anaghị eri anụ na ndị anaghị eri anụ na-ajụkarị banyere ya bụ vitamin B12, nke ụmụ nje ndị dị na ala na-emepụta. Ndị nna nna anyị nwetara vitamin a site n'iri akwụkwọ nri na foduru nke ụwa n'ime ha. N'oge a, ndị anaghị eri anụ na-enweta vitamin a site na ngwaahịa mmiri ara ehi, ebe ndị anaghị eri anụ na-enweta ego zuru oke site na nri dị ka mmiri ara ehi soy na ọtụtụ ọka. Ngwunye yist bụkwa ezigbo isi iyi nke vitamin B12. Imeju anyị nwere ike ịchekwa vitamin a ruo ọtụtụ afọ, ahụ anyị na-achọkwa otu nde gram nke vitamin B12 kwa ụbọchị. Yabụ ị nwere ike iri ọtụtụ nri nwere vitamin a n'otu ụbọchị ma ghara ichegbu onwe gị maka enweghị ya ogologo oge. Kedu ihe ọzọ ị ga-enwe ma ọ bụrụ na ị kwụsị iri anụ? Ọ nweghị ihe ọ bụ. Iji malite, a ghaghị ikwu na ọ dịghị vitamin C na anụ na ntakịrị ma ọ bụ vitamin D, K na E. Anụ enweghị beta-carotene, nke ahụ anyị na-agbanwe ghọọ vitamin A, nke na-echebe anyị pụọ n'ọrịa. N'ezie, enwere vitamin ole na ole na anụ. Site na iri mkpụrụ osisi, akwụkwọ nri na mkpo dị iche iche, ị nwere ike nweta vitamin niile dị mkpa, ọ dịghị mkpa ka ị dabere na ibe na sweets. Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ onye ọ bụla na-ekwu banyere carbohydrates, dị ka a ga - asị na ọnụnọ ha ma ọ bụ ọnụnọ ha adịghị mkpa. Ma n'ezie ha dị ezigbo mkpa. A na-achọta carbohydrates mgbagwoju anya na ọka, gụnyere achịcha, pasta, ọka bali, osikapa na rye, yana na akwụkwọ nri mgbọrọgwụ - poteto dị ụtọ na poteto. Carbohydrates ndị a dị oke mkpa n'ihi na ha na-eji ike dị mkpa na-azụ anụ ahụ. Ọtụtụ ndị mmadụ ka na-eche na iri ihe mgbagwoju anya carbohydrate na-eduga n'ịba ụba, ma gbalịa iri nri ole na ole nwere carbohydrate dị ka o kwere mee. Nnukwu ndudue! Òtù ahụike ọ bụla na mba ọ bụla, yana Òtù Ahụ Ike Ụwa, na-ekwu na anyị kwesịrị iri ọtụtụ n'ime nri ndị a dị ka o kwere mee. Ngwaahịa nwere mgbagwoju carbohydrate kwesịrị ime ka ọtụtụ n'ime nri anyị. Ma ihe kacha adọrọ mmasị bụ na ọ bụghị na anụ ahụ. Abụba na mmanụ na-arụkwa ọrụ dị mkpa. Ha na-enye aka na mweghachi nke anụ ahụ mebiri emebi, na-emepụta ụfọdụ homonụ na ibuga vitamin. Onye ọ bụla chọrọ obere abụba na mmanụ, a na-ahụkarị ha na mkpụrụ na mkpụrụ na ụfọdụ akwụkwọ nri dị ka ube oyibo-ha anaghị abịa na karama ma ọ bụ ngwugwu. Ma ihe ahụ gị na-adịghị mkpa mgbe niile bụ juputara abụba, nke dị na anụmanụ ngwaahịa, na a maara nke ọma cholesterol, otu n'ime aha nke a ọnụ ọgụgụ buru ibu dị iche iche abụba. Ma ugbu a, anyị na-eche ajụjụ kachasị mkpa ihu - gịnị n'ezie bụ nri kwesịrị ekwesị? Azịza ya dị mfe bụ na iji rie nri kwesịrị ekwesị, ịkwesịrị iri ụdị dị iche iche dị ka o kwere mee. Gụnyere carbohydrates na ọtụtụ akwụkwọ nri na mkpụrụ osisi dị iche iche dị ka o kwere mee. Gbalịa ụdị mkpo dị iche iche, mkpụrụ osisi a mịrị amị, olu na nri pụrụ iche maka ndị anaghị eri anụ. Ịkwesighi iri nri ndị a niile n'otu nri ma ọ bụghị kwa ụbọchị, naanị mee ka menu gị dị iche iche. Mana enwere otu iwu ọla edo: ka nri gị dị iche iche, nri gị ka mma, nke a na-emetụtakwa ndị na-eri anụ. Ọ bụkwa eziokwu na nri ndị a na-esichaghị edozi na-adị, ka nri na-edozi ahụ na-ebuwanye ibu. N'ihi ya, achịcha a na-edozi ahụ́ na osikapa a kpụkọrọ akpụkọ, dị ka ihe atụ, nwere ọtụtụ vitamin, mineral, na fiber karịa achịcha ọcha na osikapa. Ị nwekwara ike iri pasta na pasta, mana n'onwe m, ọ ga-akara m mma iri kaadiboodu karịa ngwaahịa ndị a.