Echiche ọjọọ na-ebute ịka nká

"Ị hụtụla otú nnukwu ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-eto ngwa ngwa? - na-agwa ndị na-agụ akwụkwọ Donald Altman, onye bụbu onye mọnk Buddha, na taa onye edemede na onye na-ahụ maka mmụọ. “Ndị na-enwe nrụgide mgbe nile na-aka nká n'ihu anyị kpọmkwem. Voltaji na-adịgide adịgide na-emetụta ọtụtụ narị usoro ndu dị mkpa. Ma ọ bụghị nanị na nrụgide na-eme ka ịka nká mmadụ dịkwuo elu. Dị ka nchọpụta ọhụrụ gosiri, echiche ọjọọ na-enyekwa aka na nke a. Ha na-emetụta ndị isi biomarkers nke ịka nká - telomeres.

Nchegbu na ịka nká

Telomeres bụ akụkụ ikpeazụ nke chromosomes, ihe dị ka shei. Ha na-enyere aka ichekwa chromosomes, si otú ahụ na-enye ha ohere ịrụzi na ịmụpụta onwe ha. Enwere ike iji ha tụnyere ọnụ ọnụ plastik nke eriri akpụkpọ ụkwụ. Ọ bụrụ na ọnụ ọnụ dị otú ahụ na-agwụ ike, ọ fọrọ nke nta ka ọ ghara ikwe omume iji eriri.

Usoro ndị yiri ya, na okwu dị mfe, na-eme na chromosomes. Ọ bụrụ na telomeres na-agwụ ma ọ bụ daa n'oge akaghi aka, chromosome enweghị ike ịmụpụta onwe ya nke ọma, ọrịa ndị agadi na-ebutekwa. N'otu nnyocha, ndị nchọpụta gbasoro ndị nne nke ụmụaka na-arịa ọrịa na-adịghị ala ala ma chọpụta mmetụta nke nrụgide dị ukwuu na telomeres.

N'ime ndị inyom ndị a, doro anya na n'okpuru nrụgide mgbe nile, telomeres «gosipụtara» ụba larịị nke ịka nká - dịkarịa ala 10 afọ ngwa ngwa.

uche na-awagharị

Ma, echiche anyị ọ̀ na-enwe mmetụta dị otú ahụ n'ezie? Ọmụmụ ihe ọzọ bụ onye ọkà n'akparamàgwà mmadụ Elissa Epel mere ma bipụta ya n'akwụkwọ akụkọ Clinical Psychological Science. Epel na ndị ọrụ ibe soro mmetụta nke «uche na-awagharị» na telomeres.

"Ịwagharị uche", ma ọ bụ ịwepụ n'ime echiche mmadụ, bụ ihe a na-akpọkarị ihe njirimara mmadụ niile, nke usoro echiche nke ezubere iji dozie nsogbu ndị dị ugbu a na-agbagwoju anya site na echiche "na-awagharị" na-adịghị ahụkebe, na-abụkarị amaghị ihe ọ bụla.

Nchọpụta Epel gosipụtara n'ụzọ doro anya ọdịiche dị n'etiti ilekwasị anya na ịla n'iyi na "uche na-awagharị". Dị ka ndị nchọpụta na-ede, "Ndị na-aza ajụjụ bụ ndị na-akọ na ndọpụ uche mgbe nile nwere telomeres dị mkpụmkpụ n'ọtụtụ mkpụrụ ndụ na-alụso ọrịa ọgụ - granulocytes, lymphocytes - ma e jiri ya tụnyere ìgwè ndị ọzọ na-adịghị enwe mmasị na-awagharị."

Ọ bụrụ na ị na-egwu ala miri emi, ị ga-achọpụta na ọ bụ echiche na-ezighị ezi nyere aka na mbelata nke telomeres - karịsịa, nchegbu, mkparị na nchebe. Echiche ọjọọ na-emerụ telomeres n'ezie.

Ya mere, gịnị bụ ọgwụ mgbochi afọ-eme ka uche na-awagharị na àgwà echiche na-adịghị mma?

Igodo ntorobịa dị n'ime anyị

Otu n'ime nkwubi okwu nke ọmụmụ ihe ahụ a kpọtụrụ aha n'elu bụ: "Idebe nlebara anya n'oge ugbu a nwere ike inye aka ịnọgide na-enwe gburugburu ebe obibi biochemical. Nke a, n'aka nke ya, na-agbatị ndụ nke mkpụrụ ndụ. " Ya mere, isi iyi nke ntorobịa - ọ dịkarịa ala maka sel anyị - nọ na «ebe a na ugbu a» ma na-elekwasị anya n'ihe na-eme anyị n'oge.

Ọ dịkwa mkpa iburu n'uche ihe na-eme, ebe ọ bụ na àgwà ọjọọ ma ọ bụ ịgbachitere onwe ya mgbe niile na-emerụ telomeres anyị.

Ọ bụ ma ihe na-atụgharị uche ma na-emesi obi ike n'otu oge ahụ. Ọ bụ ihe na-akpali iche echiche ma ọ bụrụ na anyị ahụ onwe anyị n'ime ihe na-ezighị ezi na-awagharị. Ọ bụ ihe na-emesi obi ike, n'ihi na ọ dị n'aka anyị iji mmata na ntụgharị uche na-azụ ọzụzụ, mụta imeghe na itinye aka na ihe na-eme ebe a na ugbu a.

Otu esi eweghachi uche na ebe a na ugbua

Onye malitere nkà mmụta akparamàgwà ọgbara ọhụrụ, bụ́ William James, dere afọ 125 gara aga, sị: “Ikike nke iji nlezianya na-eweghachi uche ya na-akpagharị n’oge ugbu a ugboro ugboro bụ mgbọrọgwụ nke ịdị nro nke uche, àgwà siri ike na ọchịchọ siri ike.”

Ma ọbụna tupu mgbe ahụ, ogologo oge tupu James, Buddha kwuru, sị: "Ihe nzuzo nke ahụ ike nke uche na nke ahụ abụghị iru uju maka oge gara aga, ọ bụghị ichegbu onwe ya maka ọdịnihu, ọ bụghị ichegbu onwe ya n'ihu n'ihi nsogbu ndị nwere ike ime, kama ịdị ndụ. n'ub͕u a n'amam-ihe na obi ghere oghe. oge."

“Ka okwu ndị a bụrụ ihe mkpali nile,” ka Donald Altman na-ekwu. N'akwụkwọ na akụkọ, ọ na-ekerịta ụzọ dị iche iche iji zụọ uche. Nke a bụ otu n'ime omume ndị na-enyere aka ịlaghachi n'echiche efu:

1. Nye echiche na-adọpụ uche aha. O kwere omume n'ezie. Gbalịa ịsị "na-awagharị" ma ọ bụ "iche echiche." Nke a bụ ebumnobi, ụzọ na-abụghị nke ikpe na-achọpụta na uche gị na-awagharị ma na-awagharị. Ị nwekwara ike ịsị onwe gị, "Abụghị m otu echiche m" na "Mụ na echiche ọjọọ m ma ọ bụ iro m abụghị otu."
2. Laghachi na ebe a ugbu a. Gwakọta ọbụ aka gị ọnụ wee mee ngwa ngwa na-ete otu megide ibe gị maka sekọnd ole na ole. Nke a bụ nnukwu mmega ahụ na-akụda ala nke ga-akpọghachite gị n'oge ugbu a.
3. Gosipụta itinye aka gị na ugbu a. Ugbu a ị nwere ike ịlaghachi nlebara anya gị nke ọma na gburugburu gị. Ị nwere ike kwado nke a site n'ịsị onwe gị, "Ana m etinye aka, lekwasịrị anya, ugbu a, na imeghe ihe ọ bụla na-eme." Ewekwala iwe ma ọ bụrụ na uche amalitekwa ịkpagharị ọzọ.

Donald Altman na-atụ aro ime omume a n'oge ọ bụla n'ụbọchị mgbe anyị na-ahụ onwe anyị na-efunahụ anyị n'echiche anyị na n'oge ugbu a, ma ọ bụ mgbe anyị na-ewere ihe dị nnọọ nso na obi. Kwụsị, kwụsịtụ maka iku ume, ma mee usoro atọ ndị a dị mfe iji mee ka mmata mepere emepe na-enweghị mgbochi sie ike.

“Mere onwe gị ebere mgbe uche gị na-akpagharị ugboro ugboro. Ịkwesighi ịbụ onye zuru oke na nke a, naanị na-arụ ọrụ na onwe gị. Ọ bụghị n'efu ka a na-akpọ nke a omume!”

Banyere onye edemede: Donald Altman bụ onye ọkà n'akparamàgwà mmadụ na onye edemede nke Reason! Na-eteta amamihe ịnọ ebe a ugbu a.