Ụbụrụ nwoke na nwanyị: eziokwu dum banyere ọdịiche

A ka nwere ọtụtụ ugboro karịa ụmụ nwanyị na sayensị, ndọrọ ndọrọ ọchịchị na njikwa kacha elu. A na-akwụ ha obere ụgwọ karịa ndị nwoke nọ n'otu ọkwa. Ọzọkwa, a na-ahụ nke a ọbụna na mba ndị na-aga n'ihu ebe a na-akpọsa ịha nhatanha nwoke na nwanyị nke ọma.

Brain nwoke na nwanyị site n'aka ọkà mmụta sayensị akwara ozi Gina Rippon abụghị ma ọlị bụ ngwa ọgụ ọhụrụ na mgba nke ụmụ nwanyị gburugburu ụwa maka ikike ha. Nke a bụ oke - ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ peeji 500 - nyocha nke ọtụtụ nchọpụta e mere ihe karịrị otu narị afọ, na-ezo aka na nchọpụta mbụ e mere laa azụ na narị afọ nke XNUMX, na mmalite nke stereotype na enwere ọdịiche dị n'etiti ụbụrụ nwoke na nwanyị.

Akwụkwọ a bụ ezigbo mbọ ịgba aka na postulate na ụbụrụ nwoke dị elu karịa nwanyị ma ọzọ. Kedu ihe kpatara echiche a dị njọ - ọ dịla ogologo oge, gịnị ma ị nọgide na-agbaso ya? Stereotypes na-etinye agbụ na ụbụrụ rọba anyị na-agbanwe agbanwe, Gina Rippon na-ekwu.

Yabụ ee, ọ dị mkpa ịlụso ha ọgụ. Gụnyere na enyemaka nke neurobiology na ikike teknụzụ ọhụrụ nke narị afọ nke XNUMX. Onye edemede ahụ gbasoro mgbasa ozi «ụta ụbụrụ» kemgbe ọtụtụ afọ wee hụ «otú ndị ọkà mmụta sayensị si arụsi ọrụ ike na-achọ ndịiche dị na ụbụrụ nke ga-etinye nwanyị n'ọnọdụ ya.

"Ọ bụrụ na ụfọdụ parameter na-akọwa ọnọdụ kasị ala nke nwanyị adịghị, mgbe ahụ a ghaghị ịmepụta ya!" Ma ọnụma nha a na-aga n'ihu na narị afọ nke XNUMX.

Mgbe Charles Darwin bipụtara ọrụ mgbanwe ya On the Origin of Species na 1859 na The Descent of Man na 1871, ndị ọkà mmụta sayensị nwere ntọala ọhụrụ zuru oke maka ịkọwapụta àgwà mmadụ - mmalite ndụ nke ọdịdị anụ ahụ na nke uche, nke ghọrọ ebe dị mma maka ịkọwa. iche. n'etiti ndị ikom na ndị inyom.

Ọ kọwapụtara n'ụzọ doro anya oke oke ohere ụmụ nwanyị: nwanyị nọ n'ọkwa kachasị elu nke evolushọn n'ihe metụtara nwoke, ikike ịmụ nwa bụ isi ọrụ ya. Ọ dịghịkwa mkpa ọ bụla àgwà dị elu nke uche na-enye nwoke. "N'ezie, Darwin na-ekwu na ịnwa ịkụziri nwanyị ụdị a ihe ma ọ bụ inye onwe ya nnwere onwe nwere ike imebi usoro a," ka onye nchọpụta ahụ na-akọwa.

Ma usoro kachasị ọhụrụ nke ọkara nke abụọ nke narị afọ nke XNUMX na mmalite nke XNUMX na-egosi na ọkwa agụmakwụkwọ na ọgụgụ isi nke ụmụ nwanyị anaghị egbochi ha ịghọ nne.

Ọ bụ homonụ na-ata ụta?

Na mkparịta ụka ọ bụla banyere ọdịiche mmekọahụ na ụbụrụ mmadụ, ajụjụ na-ebilite: "Gịnị banyere hormones?". "Homonụ na-adịghị achịkwa" nke MacGregor Allan na-ezo aka na narị afọ nke XNUMX mgbe ọ na-ekwu maka nsogbu ịhụ nsọ ghọrọ nkọwa nke ejiji maka ihe mere na e kwesịghị inye ụmụ nwanyị ike ma ọ bụ ikike ọ bụla.

"N'ụzọ na-akpali mmasị, Òtù Ahụ Ike Ụwa eduziwo ọmụmụ ihe ndị achọpụtala mgbanwe omenala na mkpesa ndị metụtara oge mmalite nke ịhụ nsọ," onye edemede ahụ na-agụ. — Ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ naanị ụmụ nwanyị sitere na Western Europe, Australia na North America kọrọ na mgbanwe ọnọdụ uche; ndị inyom si n'ọdịbendị ọwụwa anyanwụ, dị ka ndị China, na-enwekarị ịkọ akụkọ mgbaàmà anụ ahụ, dị ka ọzịza, na o yikarịghị ka ha na-akọ banyere nsogbu mmetụta uche."

Ejiri PMS kọwaa ihe omume ndị nwere ike ịkọwa nke ọma site na ihe ndị ọzọ. N'otu nnyocha e mere, ụmụ nwanyị na-ekwu na ọnọdụ ịhụ nsọ ha bụ na ọ bụ ọnọdụ ọjọọ, ọ bụrụgodị na ihe ndị ọzọ metụtara ya.

N'ime nnyocha ọzọ, a chọpụtara na mgbe e duhiere nwanyị n'igosipụta usoro ihe ọmụmụ physiological ya nke na-egosi oge mmalite nke ịhụ nsọ, ọ na-enwekarị ike ịkọ ihe mgbaàmà na-adịghị mma karịa nwanyị nke chere na oge erubeghị maka PMS. N'ezie, ụfọdụ ụmụ nwanyị nwere ike ịnweta mmetụta anụ ahụ na nke mmetụta uche na-adịghị mma n'ihi mgbanwe nke ọkwa hormone, ọkà mmụta ihe ndị dị ndụ na-akwado.

N'uche ya, PMS stereotype bụ ezigbo ihe atụ nke egwuregwu ụta na mkpebi siri ike. Isi ihe akaebe maka tiori a ruo ugbu a dabere na nnwale ndị nwere ọkwa homonụ anụmanụ na nnukwu ihe enyemaka dị ka oophorectomy na gonadectomy, mana enweghị ike ịmegharị ụdị aghụghọ ahụ n'ime mmadụ.

"Na narị afọ nke XNUMX, nyocha niile banyere homonụ, nke a na-eche na ọ bụ ike ndụ nke na-ekpebi ma ụbụrụ na ọdịiche omume dị n'etiti nwoke na nwanyị, ewepụtaghị azịza ziri ezi nke ọmụmụ anụmanụ nwere ike inye. N'ezie, homonụ na-enwe mmetụta dị ukwuu na usoro ndu niile, na homonụ ndị metụtara ọdịiche mmekọahụ abụghị ihe dị iche.

O doro anya na ihe mgbochi ụkpụrụ omume na nnwale mmadụ na homonụ bụ ihe a na-apụghị imeri emeri, Gina Rippon kwenyesiri ike. Ya mere, enweghi ihe akaebe maka echiche a. "Nchọpụta na-adịbeghị anya nke ọkà mmụta akwara ozi Sari van Anders nke Mahadum Michigan na ndị ọzọ na-atụ aro na mmekọrịta dị n'etiti hormones na omume ga-enyochaghachi nke ọma na narị afọ nke XNUMX, karịsịa n'ihe gbasara ọrụ testosterone chere na ọ bụ isi ọrụ na mmegide na asọmpi nwoke.

Anyị na-atụle mmetụta siri ike nke ọha mmadụ na ajọ mbunobi ya dị ka mgbanwe ụbụrụ na-agbanwe agbanwe, o doro anya na akụkọ ahụ bụ otu ihe ahụ na hormones. N'aka nke ya, a na-apụghị izere ezere na-etinye homonụ n'ime mmekọrịta nke ụbụrụ na gburugburu ebe obibi, "ka onye dere akwụkwọ ahụ kwuru.

Uche na-agbanwe agbanwe na-ehulata na ụwa na-agbanwe agbanwe

Na 2017, ihe omume BBC No More Boys and Girls mere nnyocha banyere oke mmekọahụ na echiche nwoke na nwanyị dị n'etiti ụmụ agbọghọ na ụmụ nwoke dị afọ XNUMX. Ndị ọkà mmụta sayensị ahụ wepụrụ akara ngosi stereotype niile na klaasị wee lelee ụmụaka ahụ ruo izu isii. Ndị nchọpụta ahụ chọrọ ịchọpụta ókè nke a ga-esi gbanwee ọdịdị onwe onye ma ọ bụ omume ụmụaka.

Nsonaazụ nke nyocha mbụ ahụ dị mwute: ụmụ agbọghọ niile chọrọ ịma mma, ụmụ nwoke na-achọkwa ịbụ onyeisi oche. Tụkwasị na nke ahụ, ụmụ agbọghọ ndị dị afọ 7 enweghị nkwanye ùgwù maka onwe ha karịa ụmụ nwoke. Onye nkuzi na-eji mmasị nwoke na nwanyị na-amasị ụmụaka: "enyi" maka ụmụ nwoke, "ifuru" maka ụmụ agbọghọ, na-ewere nke a dị ka ngwaọrụ "nwere elu".

Ụmụ agbọghọ na-eleda nkà ha anya n'egwuregwu ike ma na-akwa ákwá ma ọ bụrụ na ha nwetara akara kachasị elu, ebe ụmụ nwoke, n'ụzọ megidere nke ahụ, na-eleda anya ma na-akwa ákwá nke ukwuu mgbe ha meriri. Ma n'ime nanị izu isii, ọnọdụ ahụ agbanweela nke ukwuu: ụmụ agbọghọ ahụ enwewo obi ike n'onwe ha ma mụta otú ọ na-atọ ụtọ igwu egwuregwu football na ụmụ nwoke.

Ihe nchọpụta kachasị mkpa na sayensị ụbụrụ n'ime afọ iri atọ gara aga bụ plasticity nke ụbụrụ, ọ bụghị naanị ozugbo amuchara nwa, kamakwa n'ime afọ ndụ ndị ọzọ. Ụbụrụ na-agbanwe site na ahụmahụ, na ihe ndị anyị na-eme na, ihe ijuanya, ihe ndị anyị na-adịghị.

Nchọpụta nke "plastity nke dabeere na ahụmahụ" nke dị n'ime ụbụrụ n'oge ndụ niile adọtara uche na ọrụ dị egwu nke ụwa gbara anyị gburugburu. Ndụ mmadụ na-edu, ọrụ ọkachamara ya na egwuregwu kachasị amasị ya - ihe a niile na-emetụta ụbụrụ ya. Ọ dịghị onye na-ajụkwa ihe na-akpụzi ụbụrụ, ọdịdị ma ọ bụ ịzụlite.

"Ụdị" nke ụbụrụ na-ejikọta ya na "agụmakwụkwọ" nke na-agbanwe ụbụrụ ma na-edozi ya site na ahụmahụ ndụ mmadụ. Enwere ike ịhụ ihe akaebe nke plasticity na-arụ ọrụ na ndị ọkachamara, ndị na-eme nke ọma n'otu mpaghara ma ọ bụ ọzọ.

Dabara nke ọma, ndị dị otú ahụ nwere ọ bụghị nanị na talent, kamakwa a njikere ije ozi dị ka «guine pigs» maka neuroscientists. The iche na owuwu nke ụbụrụ ha, jiri ya tụnyere ụbụrụ nke «obere ụmụ mmadụ», nwere ike n'enweghị ihe kọwara site pụrụ iche nkà - egwú ndị na-egwu eriri ụdọ ngwá nwere a ibu ebe nke moto cortex na-achịkwa n'aka ekpe, mgbe keyboardists. nwee ebe mepere emepe nke aka nri.

Akụkụ nke ụbụrụ na-ahụ maka nhazi anya anya na mgbazi njehie na-abawanye na ndị na-arị elu pụtara ìhè, na netwọk ndị na-ejikọta atụmatụ mmegharị na mpaghara igbu egbu nwere ebe nchekwa obere oge na-abawanye na ndị mmeri judo. Ọ baghịkwa uru ụdị nwoke onye mgba ma ọ bụ onye na-arị elu bụ.

Ụbụrụ na-acha anụnụ anụnụ na pink

Ajụjụ mbụ ndị ọkà mmụta sayensị jụrụ mgbe ha nwetara data dị na ụbụrụ ụmụ ọhụrụ bụ maka ọdịiche dị na ụbụrụ ụmụ agbọghọ na ụmụ nwoke. Otu n'ime ihe ndị kasị isi echiche na niile «ụbụrụ ebubo» bụ na ụbụrụ nwanyị dị iche na ụbụrụ nwoke n'ihi na ha na-amalite ịzụlite dị iche iche na ndịiche na-emebere na doro anya site na mbụ nkebi nke nwere ike na-enyocha ya.

N'ezie, ọ bụrụgodị na ụbụrụ ụmụ agbọghọ na ụmụ nwoke amalite ịmalite n'otu ụzọ ahụ, e nwere ihe àmà siri ike na ụbụrụ nke ikpeazụ na-eto ngwa ngwa karịa nke mbụ (site n'ihe dịka 200 cubic millimeters kwa ụbọchị). Uto a na-ewe ogologo oge ma na-ebute ụbụrụ buru ibu.

Ọnụ ọgụgụ ụbụrụ ụmụ nwoke na-erukarị ihe dị ka afọ 14, maka ụmụ agbọghọ afọ a dị ihe dị ka afọ iri na otu. Ná nkezi, ụbụrụ ụmụ nwoke dị pasentị itoolu karịa ụbụrụ ụmụ agbọghọ. Na mgbakwunye, oke mmepe nke isi awọ na ọcha na ụmụ agbọghọ na-eme na mbụ (cheta na mgbe uto dị ike nke isi awọ gasịrị, olu ya na-amalite ibelata n'ihi usoro ịkwachaa).

Gene Rippon na-ede, "E kwesịghị iwere mkpokọta nha ụbụrụ dị ka àgwà e jikọtara ya na uru ma ọ bụ adịghị ike." - Macrostructures tụrụ atụ nwere ike ọ gaghị egosipụta dimorphism mmekọahụ nke ihe ndị dị mkpa na-arụ ọrụ, dị ka njikọ interneuronal na njupụta nkesa nkesa.

Nke a na-akọwapụta mgbanwe pụrụiche dị na nha ụbụrụ yana ụzọ mmepe onye ọ bụla nke a na-ahụ na otu ụmụaka nwere ahụike nke ejiri nlezianya họrọ. N'ime ụmụaka ndị nọ n'otu afọ ndị na-eto eto ma na-etolitekarị, a pụrụ ịhụ ọdịiche dị pasent 50 n'ụda ụbụrụ, ya mere ọ dị mkpa iji nlezianya kọwaa uru ụbụrụ zuru oke na-arụ ọrụ."

N'agbanyeghị eziokwu na a na-anabatakarị ikwu okwu banyere ịdị adị nke asymmetry izugbe nke ụbụrụ site na ọmụmụ, ịdị adị nke mmekọahụ nwere ike ịkpọ okwu esemokwu. N'afọ 2007, ndị ọkà mmụta sayensị na ụlọ nyocha Gilmore na-atụ ụda ụbụrụ ụbụrụ chọpụtara na usoro nke asymmetry bụ otu n'ime ma ụmụ nwanyị ma ụmụ nwoke. Afọ isii ka e mesịrị, otu ìgwè ndị ọkà mmụta sayensị na-eji ihe ndị ọzọ na-egosi, elu elu na omimi nke convolutions (depressions n'etiti folds nke medulla).

N'okwu a, ọ dị ka a chọtara ụkpụrụ ndị ọzọ nke asymmetry. Dị ka ihe atụ, otu n'ime «convolutions» nke ụbụrụ na nri hemisphere hụrụ na-2,1 millimeters miri n'ime ụmụ nwoke karịa ụmụ agbọghọ. Dị otú ahụ a dị iche nwere ike ji dị ka «vanishingly obere».

N'izu 20 tupu onye ọhụrụ abịarute, ụwa achịkọtalarị ha na igbe pink ma ọ bụ anụnụ anụnụ. N'ihe dị ka afọ atọ, ụmụaka na-ekenye nwoke na nwanyị ihe egwuregwu ụmụaka, dabere na agba ha. Pink na odo odo bụ maka ụmụ agbọghọ, acha anụnụ anụnụ na aja aja bụ maka ụmụ nwoke.

Ndị ọkà n'akparamàgwà mmadụ America bụ́ Vanessa Lobou na Judy Deloah mere nnyocha na-adọrọ nnọọ mmasị banyere ụmụaka 200 site n'ọnwa asaa ruo afọ ise ma leruo anya nke ọma otú mmasị a si malite. E gosipụtara ndị sonyere na nnwale ahụ ihe ejikọtara ọnụ, otu n'ime ha na-acha pink mgbe niile. Ihe si na ya pụta doro anya: ruo mgbe ọ dị ihe dị ka afọ abụọ, ọ dịghị ụmụ nwoke ma ọ bụ ụmụ agbọghọ gosiri na ha nwere mmasị maka pink.

Otú ọ dị, mgbe ihe omume a gasịrị, ihe niile gbanwere n'ụzọ dị ịrịba ama: ụmụ agbọghọ gosipụtara oke ịnụ ọkụ n'obi maka ihe pink, na ụmụ nwoke jụkwara ha. Nke a pụtara ìhè karịsịa n'ime ụmụaka ndị dị afọ atọ na karịa. Isi okwu bụ na ụmụaka, ebe ha mụtara akara okike, gbanwee omume ha.

N’ihi ya, ndị ọkà mmụta sayensị bụ́ ndị na-amụ ụbụrụ nwa ọhụrụ n’ìgwè dị iche iche adịghị ahụ ọdịiche bụ́ isi n’etiti ụmụ nwoke na ụmụ agbọghọ. Yabụ kedu onye na-agbagharị akụkọ gbasara ndịiche dị n'ụbụrụ? Ọ dị ka ọ bụghị usoro ndu mmadụ ma ọlị, kama ọ bụ ọha mmadụ.