Giardiasis bụ ọrịa parasitic a na-ahụkarị na nkịta nke na-ebutekarị afọ ọsịsa. Ọ bụghị ọnọdụ dị oke njọ kama ọ na-efe efe ma na-esiri ike ọgwụgwọ mgbe ụfọdụ, ọkachasị n'ime obodo. Anyị na-egosi ebe a isi ihe dị mkpa ịmara gbasara ọrịa a na ụzọ isi gwọọ ya.

A na-ebute giardiasis site na parasite digestive a na-akpọ Giardia intestinalis (ma ọ bụ Giardia duodenalis). Ọ bụ protozoan, ya bụ, a kpụrụ nke cell. 

Parasaiti a dị n'ụdị abụọ:

• Trophozoites: ụdị nọ n'ọrụ dị na tract digestive nke anụmanụ. Nke a bụ ụdị nke ga-amụba n'ime obere eriri afọ na-eji nri ndị nkịta gbarie. Nsogbu mgbari nri bụ n'ihi arụrụ arụ nke mucosa intestinal nke trophozoites kpatara;
• Cysts: ụdị nke na-ehi ụra nke na-enye ohere ka a na-ebute anụmanụ ọhụrụ. A na-emepụta cysts site na trophozoites na obere eriri afọ wee hapụ ya na gburugburu ebe obibi site na stool. Ụdị a na-eguzogide ọgwụ nwere ike ịdị ndụ ruo ọtụtụ ọnwa na gburugburu ebe dị ọkụ na iru mmiri. 

A na-ebunye nje ahụ site na ntinye nke cysts dị na gburugburu ebe obibi nke nsị na-emerụ emerụ: mmiri na-emerụ emerụ, uwe ụmụ anụmanụ, ihe ụmụaka ji egwuri egwu na arịa, ala.

Giardiasis bụ ọrịa a na-ahụkarị na nkịta. Na Europe, ihe dịka 3% ruo 7% nke nkịta na-ebu ya. N'ọtụtụ ọnọdụ, nkịta ndị emetụtara bụ asymptomatic, karịsịa ndị toro eto bụ ndị zụlitere nzaghachi mgbochi zuru oke. Ndị a bụ ndị na-ebu ahụike na-adịghị arịa ọrịa mana ndị na-aga n'ihu na-ezobe cysts na gburugburu ebe obibi.  

A na-ezutekarị parasaịt na ụmụ anụmanụ na-eto eto, nke ọrịa ahụ na-eme ugboro ugboro.

Mgbaàmà ndị nwere ike ịhụ bụ ndị a: 

• Ọsịsa na-adịghị ala ala, na-abụkarị afọ ọsịsa;
• stool nwere agba agba, buru ibu, dị nro na isi ísì. Mgbe ụfọdụ, anyị na-ahụ ọnụnọ nke imi na-achọ abụba na stool (steatorrhea);
• Enweghị mbelata n'ozuzu ọnọdụ;
• Enwere ike ịnwụ nke nta nke nta;
• Uwe na-enweghị isi / enweghị isi.

Ọrịa ahụ na-eji nwayọọ nwayọọ na-aga n'ihu na prognosis na-adịkarị mma. A na-ahụ ihe mgbagwoju anya na nwata ma ọ bụ agadi, ụmụ anụmanụ na-adịghị ike na-adịghị ike. 

N'ihi na ọ na-efe efe siri ike, a na-ahụkarị giardiosis na mpaghara obodo, ebe ọtụtụ nkịta na-ebikọ ọnụ ma ọ bụ na-ezute ugboro ugboro (ịzụ, ụlọ ụlọ, ogige nkịta).

Ịchọpụta ọrịa giardiasis nwere ike isi ike n'ihi na ọtụtụ ọrịa dị iche iche na-emepụta afọ ọsịsa ma na-emetụta otu ụdị ndị mmadụ. Ọ dị mkpa ịkọwa akụkọ ihe mere eme nke ọrịa na ndụ nkịta.

Onye na-ahụ maka ọgwụgwọ anụ ụlọ ga-eme nyocha ụlọ ọgwụ zuru oke ma nwee ike ịme nyocha ọzọ iji gosi nyocha. 

A na-ejikarị ule coprological (nyocha stool nkịta) iji hụ nje ndị dị na nsị. Enwere ike ime nyocha a na ụlọ nyocha ma ọ bụ n'ụlọ ọgwụ. Mgbe ụfọdụ, ọ dị mkpa ịnakọta ihe nlele stool ọtụtụ ụbọchị iji mee nke a. 

Enwekwara ule ngwa ngwa a ga-eme na ụlọ ọgwụ, mana ntụkwasị obi nke nsonaazụ ya na-agbanwe agbanwe. Ụfọdụ ụlọ nyocha na-enye ule ndị ọzọ ziri ezi: PCR, immunofluorescence. 

Enwere ike ịgwọ giardiosis site na ọgwụ mgbochi protozoan dị ka fenbendazole ma ọ bụ metronidazole. Ọgwụgwọ a na-adịru ọtụtụ ụbọchị ma nwee ike imeghari ya ma ọ bụrụ na ọ ga-emeghachi.

Na mgbakwunye na ọgwụgwọ ahụike, ọ dị mkpa itinye usoro ịdị ọcha iji gbochie ọrịa ọhụrụ: jiri ncha ntutu dị n'uwe nkịta wepụ cysts dị ugbu a wee kpochapụ gburugburu ebe obibi na ihe ndị rụrụ arụ. 

Giardiasis dị mkpa karịsịa na ugbo ma ọ bụ ụlọ ezumike n'ihi na ọ nwere ike gbasaa ngwa ngwa ma na-adịgide n'ihi mmetọ ọzọ.

N'ọnọdụ ọrịa, a ga-agwọ anụmanụ niile iji kpochapụ ndị na-ebu ahụike nwere ike itinye aka na mgbasa nke nje.

Ọbụna ihe dị mkpa bụ usoro ịdị ọcha metụtara. A na-atụ aro ka ihicha, kpoo wee kpochapụ ụlọ ahụ na ịcha ọcha, chloroxylenol ma ọ bụ quaternary ammonium. Ekwesịrị ịsacha akwa akwa na 60 Celsius ma ọ bụ karịa. A na-atụ aro oghere iri anọ na asatọ tupu eweghachi anụmanụ ọ bụla. 

Enwere ike ịme ule nyocha na iche iche mgbe ewebatara anụmanụ ọhụrụ n'ime ụlọ ma ọ bụ obodo.

Giardiasis na-ebutekwa ajụjụ ahụike ọha n'ihi na ọ bụ zoonosis. Parasaiti ahụ nwere ike ime mmadụ n'ezie kamakwa nwamba na ọtụtụ anụmanụ.

Otú ọ dị, a na-ewere ihe ize ndụ nke mmetọ mmadụ site n'aka nkịta dị obere n'ihi na ụdị nke a na-ahụkarị na nkịta adịghị adịkarị n'ime mmadụ. Na mgbakwunye, ọrịa ahụ na-adịkarị nro maka mmadụ toro eto dị mma. 

Mgbaàmà na-apụta karịsịa n'ime ụmụaka na ndị nwere ọnọdụ adịghị ike ma ọ bụ nke na-egbochi ọrịa.

Ọ bụrụ na nkịta gị nwere giardiasis, ọ nweghị ihe ga-echegbu onwe gị ma ọ bụrụhaala na ejiri usoro ịdị ọcha siri ike dị.

Ọgwụgwọ nke giardiosis dabere na iji ihe mgbochi protozoan na usoro ịdị ọcha dị mkpa. N'ọnọdụ nke ihe ịrịba ama kwekọrọ na ọrịa ahụ n'anụmanụ gị, ọ bụghị ọnọdụ mberede kama kpọtụrụ onye na-agwọ ọrịa anụmanụ ka ọ belata afọ ọsịsa ma gbochie mgbasa nke nje ngwa ngwa o kwere mee.