Gịnị bụ ọdachi nuklia kasị dị ize ndụ n'akụkọ ihe mere eme? Ọtụtụ ndị ga-eji obi ike zaa na nke a bụ ihe mberede na ụlọ ọrụ nuklia Chernobyl, nke na-abụghị eziokwu. N'afọ 2011, ala ọma jijiji mere, nke bụ ihe kpatara ọdachi ọzọ mere na Chile. Ụjọ kpalitere mbufịt mbufịt butere mgbaze nke ọtụtụ reactors na ụlọ ọrụ ike nuklia TEPCO dị na Fukushima. N'ikpeazụ, enwere mwepu nke radieshon n'ime gburugburu mmiri. N'ime ọnwa atọ mbụ mgbe ihe mberede ahụ gasịrị, nnukwu ihe ndị dị ize ndụ banyere n'Oké Osimiri Pasifik, ọnụ ọgụgụ ya karịrị mkpokọta ntọhapụ n'ihi ihe mberede Chernobyl. Ekwesiri iburu n'uche na enweghi data gọọmentị banyere mmetọ nke enwetara, na ihe ngosi niile bụ ọnọdụ.
N'agbanyeghị ajọ ihe ọ kpatara, Fukushima na-aga n'ihu na-atụba nnukwu ihe ndị na-emerụ ahụ n'oké osimiri. Dị ka atụmatụ ụfọdụ si kwuo, ihe dị ka tọn 300 nke ihe mkpofu redio na-abanye na mmiri kwa ụbọchị! Ụlọ ọrụ ike nuklia nwere ike ịnọgide na-emetọ gburugburu ebe obibi ruo oge a na-akaghị aka. Enweghị ike ịrụzi mgbaze ahụ ọbụlagodi na teknụzụ rọbọt n'ihi oke okpomọkụ. Taa, anyị nwere ike iji obi ike kwuo na Fukushima ejirila ihe mkpofu metọọ mpaghara oke osimiri dum na afọ 5.
Ihe mberede Fukushima nwere ike bụrụ nke kacha njọ gburugburu ebe obibi n'akụkọ ihe mere eme mmadụ. N'agbanyeghị ihe jọgburu onwe ya si na ya pụta, ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ na mgbasa ozi ụwa anaghị ekpuchi okwu a. Ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị na ndị ọkà mmụta sayensị na-ahọrọ imechi nsogbu a.
TEPCO bụ onye enyemaka nke nnukwu ụlọ ọrụ General Electric (GE), nke nwere mmetụta n'ebe ndị agha ndọrọ ndọrọ ọchịchị na ndị mgbasa ozi nọ. Eziokwu a na-akọwa enweghị mkpuchi nke ihe mberede ahụ, nke na-anọgide na-ahapụ akara ya na ọnọdụ gburugburu ebe obibi nke ụwa anyị.
A maara na njikwa nke ụlọ ọrụ GE nwere nghọta zuru oke banyere ọnọdụ ọjọọ nke Fukushima reactors, ma ha emeghị ihe ọ bụla iji meziwanye ọnọdụ ahụ. Àgwà enweghị ezi ọrụ butere ọdachi dị egwu. Ndị bi n'ebe ọdịda anyanwụ nke ụsọ oké osimiri North America enweelarị nsonaazụ nke ihe ndị mere afọ ise gara aga. Ụlọ akwụkwọ azụ̀ na-egwu mmiri na Canada, na-agba ọbara ruo ọnwụ. Ọchịchị ime obodo na-ahọrọ ileghara "ọrịa" a anya. Taa, ichthyofauna nke mpaghara ahụ ebelatala site na 10%.
N'ebe ọdịda anyanwụ Canada, a na-edekọ mmụba dị egwu nke ọkwa radieshon ruru 300%! Dị ka ọmụmụ ndị e bipụtara na-egosi, ọkwa a adịghị ebelata, kama ọ na-abawanye elu. Kedu ihe kpatara nkwụsị nke data a site na mgbasa ozi mpaghara? Ma eleghị anya, ndị ọchịchị nke United States na Canada na-atụ egwu ụjọ na ọha mmadụ.
Na Oregon, starfish mgbe ọdachi Fukushima malitere ịmalite ụkwụ ha, wee gbasaa kpamkpam n'okpuru mmetụta nke radieshon. Ọ̀tụ̀tụ̀ ọ̀tụ̀tụ̀ ọnwụ nke ihe ndị dị n'ime mmiri ndị a dị oke egwu. Ọnụ ọgụgụ dị elu nke azụta kpakpando na-etinye nnukwu ihe iyi egwu na gburugburu oke osimiri dum. Ndị ọrụ America na-ahọrọ ịghara ịhụ amụma enweghị atụ. Ha adịghị etinye aka na eziokwu ahụ bụ na ọ bụ mgbe ihe mberede ahụ gasịrị ka ọkwa radieshon na tuna mụbara ọtụtụ ugboro. Gọọmenti na-ekwu na amabeghị ebe ụzarị ọkụ a sitere na ọ nweghị ihe ga-eme ka ndị obodo ahụ na-echegbu onwe ha.