Ntọala ọgwụ ọdịnala ndị China (TCM) dị nnọọ iche na nke ọgwụ ndị ọdịda anyanwụ. Ọ bụ ọgwụ na-akwado ntụnyere, nke nwere ọhụụ sara mbara na jikọtara ọnụ nke ihe ọ pụtara ịdị mma, na ntọala ya tọrọ ntọala ogologo oge tupu ọbịbịa echiche sayensị.

Ma, n'ụzọ dị iche, anyị amalitela ịchọpụta, n'ime afọ ndị na-adịbeghị anya, ụdị nkwekọrịta dị iche iche n'etiti nchọpụta puku afọ nke TCM na nkọwa nke sayensị ọgbara ọhụrụ, dịka ọmụmaatụ gbasara mmewere (interdependence of Organs, action of point acupuncture, wdg). ) na ndị na-ekpebi ahụike (nri, mmetụta uche, ndụ, gburugburu ebe obibi, wdg).

Usoro a kapịrị ọnụ maka TCM bụ nke ụzọ ndị dị tupu oge sayensị nke jikọtara n'otu oge nleba anya, mwepu na nghọta. Ya mere, TCM na-adabere n'ọtụtụ akwụkwọ na-ekpughe okwu gbasara ahụike na mkpebi ha, na ahụmahụ ahụike nke ndị dọkịta na-ahụ maka ahụike, na echiche nke ụfọdụ ndị dọkịta na "nkwekọrịta" dị iche iche n'etiti ndị dọkịta site na afọ.

N'agbanyeghị mgbalị ndị e mere n'ime afọ iri atọ gara aga iji kwado nkwupụta ọdịnala na nyocha nke sayensị, anyị adịghị enwe ike ịnweta ihe niile iji kwado ma ọ bụ jụ nsonaazụ sitere na usoro omenala.

N'anya ndị ọkà mmụta sayensị, ntọala usoro ihe ochie nke TCM nwere ike ịdị ka enweghị isi na enweghị atụ. Agbanyeghị, ọtụtụ echiche dị ka Theories on Substances, Viscera na Meridians ka bara uru zuru oke yana dabara na omume ọgbara ọhụrụ. Na mgbakwunye, ọtụtụ echiche na-aga n'ihu na-aga n'ihu na anyị anaghị emeso taa n'otu ụzọ ahụ dị ka afọ 3 gara aga…

Ụlọ akwụkwọ ndị na-ahụ maka ọdịdị ọdịdị nke dị n'azụ TCM kwenyere na otu ihe ahụ bụ isi ụlọ na-akpa ụwa dum, na otu iwu ahụ na-achịkwa ma nhazi nke microcosm mmadụ na mgbanwe nke macrocosm gburugburu anyị. Ya mere ọgwụ ndị China etinyela onwe ya n'ịtụgharị iwu ndị ọ hụrụ na gburugburu ebe obibi na ahụ. Ọ chọpụtara akwụkwọ ozi na mmekọrịta dị n'etiti nhazi nke ihu igwe, ụtọ, akụkụ, mmetụta uche, wdg; dịka ọmụmaatụ, ihu igwe dị otú ahụ ma ọ bụ ụtọ dị otú ahụ yiri ka ọ na-emeghachi omume karịsịa akụkụ ahụ ma ọ bụ anụ ahụ dị otú ahụ.

TCM emepụtala ụdị ihe atụ nke ọ nwalere ụlọ ọgwụ wee kwado ya ka oge na-aga. Ọ mepụtara a set nke chepụtara ji a ụfọdụ syncretism, ya bụ, a echiche nke eziokwu dị ka a dum kama ekewasị; Ụzọ nke na-abakarị uru nke ukwuu, mana, a ga-ekwurịrị, mgbe ụfọdụ karịa ma ọ bụ obere na-ejikọta ọnụ…

Ọgaranya na mgbagwoju anya nke njikọ dị n'etiti ihe niile mejupụtara ụwa anyị emeela ka TCM kwado usoro usoro:

• nke nwere otutu grids nke na-ekewa mmetụta nke gburugburu ebe obibi na akụkụ nke ahụ anyị dịka njikọ ha siri dị;
• na-akọwapụta iwu nwere ike ịkọwa, ma ọ bụ ọbụna buru amụma, mmalite nke mmekọrịta dị n'etiti akụkụ ahụ anyị na gburugburu ya.

Echiche nke Yin Yang na ihe ise ahụ bụ isi nkuku abụọ nke ogologo usoro a. Mana ndị a abụghị echiche “ọgwụgwọ” nke ọma. Ha bụ akụkụ nke nkà ihe ọmụma na ụzọ nke ịhụ ụwa nwere nnukwu ntọala omenala, ime mmụọ na ọha mmadụ. TCM ejirila ntọala ndị a mepụta echiche nke ya gbasara Meridians, physiology of Organs and Substances, ihe na-akpata ọrịa, nchọpụta na ọgwụgwọ. Iji jiri onyonyo mee ihe, ka anyị tụọ aro na Yin Yang na Theories Five Element bụ ụzọ abụọ isi nyefee eziokwu dị ka onye na-ese foto: Yin Yang na ojii na ọcha, ihe ise dị na agba!

Ụzọ Yin Yang na-atụ aro igosi eziokwu dị ka egwuregwu nke ike abụọ, ìhè na onyinyo, nke na-emepụta ndò na-enweghị ngwụcha nke isi awọ. Ndị agha abụọ a, otu na-arụsi ọrụ ike ma na-emitting (Yang), nke ọzọ na-agafe agafe na ịnata (Yin), na-emegide ma na-akwado ibe ya nakwa na ahụ mmadụ dị ka ọ dị na mbara igwe ndị ọzọ. Mmegide ha bụ ihe na-akpata mgbanwe niile anyị na-ahụ. Mmekọrịta ha na-etolite cyclically, n'ụzọ ma ọ bụ na-erughị amụma, dị ka mgbanwe nke usoro nke uto na mbelata, dị ka ìhè nke na-abawanye site na chi ọbụbọ ruo n'ehihie, wee na-ebelata ruo mgbe anyanwụ dara. N'ịtụle ọgwụ, a tiori na-akọwa homeostasis nke organism n'ihe na-emegide na mmeju mmiri, na-akpata ọgba aghara, ngafe ma ọ bụ ezughi oke nke na-akpata ọdịdị nke mgbaàmà nke ọrịa. (Lee Yin Yang.)

Dị nnọọ ka ìhè nwere ike ire ere ka ọ bụrụ agbakọ, Theory of the Five Elements na-atụ aro ka anyị leba anya n'eziokwu site na nzacha ise kpọmkwem. Eziokwu niile na akụkụ niile nke eziokwu, site na mgbanwe nke oge na ụdị ụtọ dị iche iche, gụnyere nhazi nke Organs, nwere ike ịhụ site na nzacha ndị a. Na ndọtị nke Yin Yang, Theory of the five Elements na-eme ka o kwe omume imeziwanye ọmụmụ ihe ike dị n'ime anụ ahụ yana ịkọwa mmetụta nke gburugburu ebe obibi na nguzozi nke ime anyị. Ozizi a na-akọwa oge ise, ụtọ ise na ihu igwe ise nke na-akpali ma ọ bụ na-awakpo akụkụ ise nke organic (nnukwu akụkụ ise nke akụkụ ahụ na akụkụ mmetụta ha) na-ahụ maka homeostasis na ahụ anyị. (Lee ihe ise.)

TCM adịteghị aka na ndụ "ịkwatu", dịka nyocha sayensị emeela kemgbe ọtụtụ narị afọ, kewapụ na ikewapụ akụkụ ọ bụla nke mosaic na ihe ndị dị ndụ dị ka onye na-ekpochapụ ma na-ekewa akụkụ nke nnukwu usoro. TCM nwere ihe ùgwù nkọwa zuru ezu nke mmegharị nke usoro ndụ nke ọ na-agbalị ịkọ ma na-emetụta mgbanwe iji mee ka onye ọrịa nọrọ n'ọnọdụ nguzozi siri ike. Ọhụụ zuru ụwa ọnụ nke ọ nọgidere na-enwe - ka ọ na-achụso nnwale ụlọ ọgwụ dịgasị iche iche - na-anọgide na-adị mfe nke ukwuu. Ọ dị iche n'echiche ọgwụ ndị dị n'Ebe Ọdịda Anyanwụ bụ́ ebe ihe ọmụma dị nkewa nkewa na mgbagwoju anya nke na ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe na-agaghị ekwe omume otu onye ịghọta ya nile.

Anyị nwere ike ịsị na taa ihe ịma aka abụghị nke ukwuu iji gosipụta uru sayensị nke echiche ahụike ndị China, mana iji nyochaa mkpa nke nchọpụta ha mere ka o kwe omume na nkà nke ịgwọ ọrịa, ọgwụgwọ. , iji kpalie ọgwụgwọ onwe onye, ​​mee ka akụkụ ahụ dị ike, kwụọ ụgwọ maka adịghị ike na ịchụpụ ihe ụfọdụ na-akpata ọrịa.

N’ezie, ọrịa ndị e nwere na narị afọ nke 100 bụchaghị ndị a kọwara n’ihe odide oge ochie. AIDS, ọrịa kansa, allergies, nje bacteria na-eguzogide ọgwụ na nje ọhụrụ ewerela na ndụ anyị kwa ụbọchị. Mmetụta ọgwụ ndị a na-amaghị ọbụna afọ XNUMX gara aga, dị ka ọgwụ mgbochi ọrịa, ọgwụ nje, ọgwụ mgbochi mkpali ma ọ bụ ọgwụ na-echegbu onwe ya enyerela ọtụtụ ndị aka, ma mepụtakwara onwe ha aghụghọ site na mkparị ha mgbe ụfọdụ ma ọ bụ n'echeghị echiche. Mmepụta nke ụzọ mmepụta nri, ọrịa ndị ha na-emepụta n'ime anụmanụ (nke na-ebufe mmadụ mgbe ụfọdụ), mmetụta na-amaghị nke mkpụrụ ndụ ihe nketa gbanwere ma ọ bụ ihe oriri na-edozi ahụ, ihe ọhụrụ ndị a niile na-agbanwe ọrịa ndị na-emetụta anyị. metụ ma jụọ mkpa ọ dị n'usoro ọdịnala dịka nke TCM.

Agbanyeghị, ihe ngwọta maka ọrịa ahụ na-adịkarị ka ọ dabere na iwusi usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ sie ike, iku ume dị mma, nri dị iche iche na nke okike na mmega ahụ ahaziri maka mkpa onye ọ bụla. Na mpaghara a, TCM enwebeghị uru ọ bụla dị na ntinye aka ya, ebe ọ bụ na Confucius na-akwado usoro mgbochi na ike nke onye ọrịa. Ahụ mmadụ agbanweela ntakịrị n'ụzọ anụ ahụ n'agbanyeghị mgbanwe dị egwu na gburugburu ebe obibi. Omume na-akpali akpali nke ịhịa aka n'ahụ, agịga, okpomọkụ, ntụgharị uche, Nri ma ọ bụ herbs (ịkpọ aha ole na ole) ka na-anọgide na-adị irè iji wusie nzaghachi anụ ahụ ike ma nyere ya aka ịnọgide na-enwe nguzozi. .

Kemgbe etiti narị afọ nke XNUMX, anyị ahụla mgbanwe nke TCM na mpụta acupuncture ọgwụ na-etolite na mpaghara ọdịda anyanwụ na sayensị. Acupuncture ọgwụ a ka dị obere, mana ọ dabere na nyocha ụlọ ọgwụ siri ike. Ndị a sitere na ndị ọkà mmụta sayensị na-akwado, n'etiti ihe ndị ọzọ, neurophysiology iji ghọta usoro nhazi nke acupuncture kpatara. Ndị nchọpụta a na-akọwa omume acupuncture dịka ụdị dị iche na nke echiche ọdịnala.

Dịka ọmụmaatụ, nchọpụta nke Clement na Jones1 na 1979 na ntọhapụ nke peptides opioid mere ka o kwe omume ịkọwa ihe mgbochi mkpali na ihe mgbu nke acupuncture na-abụghị dịka usoro omenala nke na-ekwu na mkpali nke isi ihe ụfọdụ "na-eme ka ọ ghara igbochi ya. mgbasa nke Qi na ọbara na Meridians ". Ọrụ nke ndị nchọpụta dị iche iche emeela ka o kwe omume ịkọwa ọtụtụ omume acupuncture na usoro ụjọ na endocrine. Ngwakọta ndị dị mkpa na-akọ rịzọlt nke nchọcha a 2 ruo 4.

Dị ka usoro ihe ọmụmụ biomedical nke oge a si kwuo, ọtụtụ ọrịa na-esite na ihe ndị na-akpata: mmetụta gburugburu ebe obibi na-emerụ ahụ, nsogbu nri, nchekasị nke uche, ihe nketa nketa, wdg Ugbu a, ọtụtụ ndị nchọpụta na-eche na acupuncture na-emekarị na nrụgide uche. Ọ ga-eme ka o kwe omume ịmegharị ụfọdụ usoro nchịkwa dịka ọrụ nke autonomic nervous system (mmetụta ọmịiko na parasympathetic) ma ọ bụ nke hypothalamus, na ịhapụ neuropeptides, dịka ọmụmaatụ.

Ndozi nke usoro ndị na-akpalite site na mkpali nke akpụkpọ ahụ na mpaghara subcutaneous site na acupuncture ka dị na mmalite ya. Mkpa ngwa ngwa maka ihe akaebe ụlọ ọgwụ ga-amata ọdịiche dị n'etiti ihe, n'omume acupuncture, metụtara mkpali anụ ahụ nke ụfọdụ isi ahụ ma ọ bụ na mmetụta placebo. Mkpa nyocha buru ibu na ihe isi ike nke ịchọta ego na-anọgide na-abụ isi ihe mgbochi na ọganihu nke ihe ọmụma.