Ujo eletrik

Na 2022, o siri ike iche n'echiche ndụ enweghị ọkụ eletrik. N'ime ọha mmadụ nke oge a, ọ na-enye ihe niile na ndụ anyị. Kwa ụbọchị, anyị na-adabere na ya n'ebe ọrụ, mgbe anyị na-eme njem na, n'ezie, n'ụlọ. Ọ bụ ezie na ọtụtụ mmekọrịta na ọkụ eletrik na-eme n'emeghị ihe ọ bụla, ọkụ eletrik nwere ike ime na ọnọdụ ọ bụla, gụnyere ụlọ ọrụ mmepụta ihe na ihe owuwu, ụlọ ọrụ mmepụta ihe, ma ọ bụ ọbụna ụlọ nke gị.

Mgbe ọkụ eletrik merụrụ mmadụ ahụ, ọ dị mkpa ịmara ihe ị ga-eme iji nyere onye ahụ aka. Na mgbakwunye, ọ dị mkpa ka ị mara maka ihe egwu nwere ike ịdị n'inyere onye ọkụ eletrik aka na otu esi enyere aka n'etinyeghị onwe gị n'ihe egwu.

Mgbe ọkụ eletrik metụrụ ma ọ bụ gafee n'ahụ, a na-akpọ ya ọkụ eletrik (electrocution). Nke a nwere ike ime ebe ọ bụla enwere ọkụ eletrik. Nsonaazụ nke ujo eletrik sitere na obere mmerụ ahụ na-adịghị ize ndụ ruo na mmerụ ahụ dị ukwuu na ọnwụ. Ihe dị ka 5% nke ụlọ ọgwụ na mpaghara ọkụ na-ejikọta ya na ujo eletrik. Onye ọ bụla natara nnukwu ujo ma ọ bụ ọkụ eletrik kwesịrị ịchọ nlekọta ahụike ozugbo.

Gịnị bụ ọkụ eletrik?

Mmadụ nwere ike ịnata ujo ọkụ eletrik n'ihi eriri ọkụ ụlọ na-ezighi ezi. Igwe ọkụ eletrik na-eme mgbe ọkụ eletrik na-esi na ebe a na-ebi ndụ gaa n'otu akụkụ ahụ.

Mmerụ ọkụ eletrik nwere ike ime n'ihi kọntaktị na:

• ngwa eletriki ma ọ bụ akụrụngwa na-ezighi ezi;
• eriri ụlọ;
• eriri ọkụ;
• ọkụ ọkụ;
• ụlọ ọrụ eletriki.

Enwere ụdị isi anọ nke mmerụ ahụ kọntaktị eletrik:

Flash, obere igbu egbu: mmerụ ahụ mberede na-ebutekarị ọkụ elu. Ha na-esite na nguzobe nke arc, nke bụ ụdị ọkụ eletrik. Ihe dị ugbu a anaghị abanye n'ime akpụkpọ ahụ.

Ignition: mmerụ ahụ ndị a na-eme mgbe mwepu ọkụ eletrik na-eme ka uwe mmadụ gbuo ọkụ. Ihe dị ugbu a nwere ike ma ọ bụ ghara ịgafe na akpụkpọ ahụ.

Ọkụ ọkụ: A na-ejikọta mmerụ ahụ na obere voltaji nke ike eletrik. Ugbu a na-asọpụta n'ahụ mmadụ.

Mmechi sekit: onye ahụ na-aghọ akụkụ nke sekit na ọkụ eletrik na-abanye na n'ime ahụ.

Mkpọpu sitere na oghere eletrik ma ọ bụ obere ngwa anaghị ebute nnukwu mmerụ ahụ. Otú ọ dị, mmekọrịta ogologo oge na ọkụ eletrik nwere ike imerụ ahụ.

Kedu ihe ize ndụ nke ujo eletrik

Ogo nke ihe ize ndụ nke mmeri na-adabere na njedebe nke "ịhapụ" - ike dị ugbu a na voltaji. Ọnụ ụzọ “hapụ” bụ ọkwa akwara mmadụ na-agbakọ. Nke a pụtara na ọ nweghị ike ịhapụ isi iyi ọkụ eletrik ruo mgbe mmadụ wepụrụ ya n'enweghị nsogbu. Anyị ga-egosi nke ọma ihe mmeghachi omume nke ahụ na ike dị ugbu a dị iche iche, tụrụ na milliamps (mA):

• 0,2 - 1 mA - ihe mmetụta eletrik na-eme (tingling, electric shock);
• 1 - 2 mA - enwere mmetụta mgbu;
• 3 - 5 mA - ọnụ ụzọ ntọhapụ maka ụmụaka;
• 6 - 10 mA - kacha nta ntọhapụ maka ndị okenye;
• 10 - 20 mA - spasm nwere ike ime n'ebe kọntaktị;
• 22 mA - 99% nke ndị okenye enweghị ike ịhapụ waya;
• 20 - 50 mA - ihe mgbagwoju anya nwere ike ime;
• 50 - 100 mA - egwu obi na-eyi ndụ egwu nwere ike ime.

Eletrik ụlọ na mba ụfọdụ bụ 110 volts (V), na mba anyị ọ bụ 220 V, ụfọdụ ngwa mkpa 360 V. Industrial na ike ahịrị nwere ike idi voltaji karịa 100 V. High voltaji iyi nke 000 V ma ọ bụ karịa nwere ike ime ka miri emi. na-agba ọkụ, na obere voltaji nke 500-110 V nwere ike ịkpata spasms muscle.

Mmadụ nwere ike nweta ujo ọkụ eletrik ma ọ bụrụ na ha bata na igwe eletrik site na obere ngwa, mgbidi mgbidi, ma ọ bụ eriri ndọtị. Ihe ịma jijiji ndị a anaghị ebute nnukwu mmerụ ahụ ma ọ bụ nsogbu.

Ihe dị ka ọkara nke ọnwụ eletrik na-eme n'ebe ọrụ. Ọrụ ndị nwere nnukwu ihe egwu nke ujo eletrik anaghị egbu egbu gụnyere:

• ihe owuwu, ihe ntụrụndụ na ụlọ oriri na ọṅụṅụ;
• agụmakwụkwọ na nlekọta ahụike;
• ebe obibi na ọrụ nri;
• mmepụta.

Ọtụtụ ihe nwere ike imetụta oke ujo eletrik, gụnyere:

• ike dị ugbu a;
• ụdị nke ugbu a - alternating current (AC) ma ọ bụ kpọmkwem ugbu a (DC);
• kedu akụkụ ahụ nke ugbu a na-eru;
• ogologo oge mmadụ nọ n'okpuru mmetụta nke ugbu a;
• iguzogide ugbu a.

Mgbaàmà na mmetụta nke ujo eletrik

Mgbaàmà nke ujo eletrik na-adabere n'ọtụtụ ihe. Mmerụ ahụ sitere na mwepu voltaji dị ala nwere ike ịdị elu, na ogologo oge ikpughe ọkụ eletrik nwere ike ime ka ọkụ dị omimi karị.

Ahụhụ nke abụọ nwere ike ime n'ihi ujo eletrik na akụkụ ahụ na anụ ahụ dị n'ime. Onye ahụ nwere ike imeghachi omume na mkparị, nke nwere ike iduga n'ịkwụsị nguzozi ma ọ bụ daa na mmerụ ahụ n'akụkụ ọzọ nke ahụ.

mmetụta dị mkpirikpi oge. Dabere n'ịdị njọ, nsonaazụ ozugbo nke mmerụ eletrik nwere ike ịgụnye:

• ọkụ;
• arrhythmia;
• mkpụkpu;
• tingling ma ọ bụ numbness nke akụkụ ahụ;
• enweghị uche;
• isi ọwụwa.

Ụfọdụ ndị mmadụ nwere ike ịnweta ahụ erughị ala ma ọ dịghị mmebi anụ ahụ a na-ahụ anya, ebe ndị ọzọ nwere ike ịnweta oke mgbu na mmebi anụ ahụ doro anya. Ndị ahụ na-enwetabeghị nnukwu mmerụ ahụ ma ọ bụ ọrịa obi n'ime awa 24 ruo 48 ka eletrọk gbachara ya agaghị enwe ike ịmalite ha.

Mmetụta dị njọ karịa nwere ike ịgụnye:

• onye;
• nnukwu ọrịa obi;
• ịkwụsị iku ume.

Mmetụta dị ogologo oge. Otu nnyocha chọpụtara na ndị natara ọkụ eletrik agaghị enwe nsogbu obi afọ 5 ka ihe ahụ merenụ gasịrị karịa ndị na-emeghị. Mmadụ nwere ike nweta mgbaàmà dị iche iche, gụnyere mgbaama nke uche, akwara ozi, na nke anụ ahụ. Ha nwere ike ịgụnye:

• nsogbu nrụgide post-traumatic (PTSD);
• ncheta nchekwa;
• achịcha;
• ịda mba;
• itinye uche na-adịghị mma;
• ike ọgwụgwụ;
• nchegbu, tingling, isi ọwụwa;
• ehighi ura;
• ịda mba;
• oke nke mmegharị;
• mbelata itinye uche;
• ọnwụ nke itule;
• akwara;
• ncheta nchekwa;
• sciatica;
• nsogbu nkwonkwo;
• egwu egwu;
• mmegharị na-enweghị nhazi;
• abalị ọsụsọ.

Onye ọ bụla ọkụ eletrik gbara ọkụ ma ọ bụ nwee ujo eletrik kwesịrị ịchọ nlekọta ahụike.

Enyemaka mbụ maka ujo eletrik

Obere ọkụ eletrik, dị ka nke sitere na obere ngwa ngwa, anaghị achọ ọgwụgwọ. Otú ọ dị, mmadụ kwesịrị ịchọ nlekọta ahụike ma ọ bụrụ na ha enweta ọkụ eletrik.

Ọ bụrụ na mmadụ enwetala ujo voltaji dị elu, a ga-akpọ ụgbọ ihe mberede ozugbo. Na mgbakwunye, ọ dị mkpa ịmara ka esi azaghachi nke ọma:

1. Emetụla ndị mmadụ aka n'ihi na ha ka nwere ike na-akpakọrịta na isi iyi ọkụ eletrik.
2. Ọ bụrụ na ọ dị mma ime ya, gbanyụọ isi iyi ike. Ọ bụrụ na nke a adịghị mma, jiri mpempe osisi, kaadiboodu, ma ọ bụ plastik mee ihe na-adịghị mma iji mee ka ebe ahụ pụọ na onye ahụ.
3. Ozugbo ha na-anọghị nso nke isi iyi ọkụ eletrik, lelee pulse onye ahụ wee hụ ma ọ na-eku ume. Ọ bụrụ na iku ume ha adịghị omimi, malite CPR ozugbo.
4. Ọ bụrụ na onye ahụ adịghị ike ma ọ bụ na-acha uhie uhie, dọba ya n'ala ka isi ya dị ala karịa ahụ ya, welie ụkwụ ya elu.
5. Mmadụ ekwesịghị imetụ ọkụ aka ma ọ bụ wepụ uwe nsure ọkụ.

Iji mee resuscitation cardiopulmonary (CPR) ị ga-emerịrị:

1. Tinye aka gị n'elu ibe gị n'etiti obi gị. N'iji ibu ahụ gị, gbadaa ike na ngwa ngwa ma tinye mkpakọ dị omimi 4-5 cm. Ebumnuche bụ ime mkpakọ 100 na sekọnd 60.
2. Mee ume iku ume. Iji mee nke a, gbaa mbọ hụ na ọnụ onye ahụ dị ọcha, tụgharịa isi ya azụ, welie agba ya, tuo imi ya, feba n'ọnụ ya ka o welie obi ya elu. Nye iku ume nnapụta abụọ wee gaa n'ihu mkpakọ.
3. Tinyegharịa usoro a ruo mgbe enyemaka rutere ma ọ bụ ruo mgbe onye ahụ malitere iku ume.

Enyemaka n'ụlọ ọgwụ:

• N'ime ụlọ mberede, dọkịta ga-eme nyocha anụ ahụ nke ọma iji nyochaa mmerụ ahụ dị n'èzí na nke ime. Nnwale enwere ike gụnyere:
• electrocardiogram (ECG) iji nyochaa ọnụọgụ obi;
• tomography gbakọọ (CT) iji lelee ahụike nke ụbụrụ, ọkpụkpụ azụ, na obi;
• ule ọbara.

Otu esi echebe onwe gị pụọ na ujo eletrik

Igwe ọkụ eletrik na mmerụ ahụ ha nwere ike ịkpata sitere na obere ruo na nke siri ike. Igwe ọkụ eletrik na-emekarị n'ime ụlọ, yabụ na-elele ngwa gị mgbe niile maka mmebi.

Ndị na-arụ ọrụ nso n'oge ntinye nke usoro eletrik ga-enwerịrị nlekọta pụrụ iche ma na-agbaso ụkpụrụ nchekwa mgbe niile. Ọ bụrụ na onye ahụ enwetala nnukwu ujo eletrik, nye enyemaka mbụ ma ọ bụrụ na ọ dị mma ime ya ma kpọọ ụgbọ ihe mberede.

Ajụjụ na azịza ndị ama ama

Anyị kwurịtara okwu ahụ ọkà mmụta akwara ozi nke ngalaba kachasị elu Evgeny Mosin.