Ọmịiko dị ka ụzọ obi ụtọ

Ọchịchọ nke inyere ndị ọzọ aka nwere ike ịdị n'ụdị dị iche iche. N'ọnọdụ ụfọdụ, enweghị mmasị na onye ọbịbịa abụrụlarị enyemaka. Ị nwere ike wepụ echiche ahụ "ka onye ọzọ mee ya" ma gakwuru onye na-agafe agafe bụ onye sụọ ngọngọ n'akụkụ ụzọ. Nyere onye anya ka furu efu. Gwa onye na-agafe na sneaker ya atọpụla. Obere omume ndị ahụ niile dị mkpa, ka prọfesọ akparamaagwa nke Mahadum Massachusetts Susan Krauss Whitbourne kwuru.

A bịa n’ebe ndị enyi na ndị ikwu nọ, enyemaka anyị pụrụ ịbara ha uru. Dị ka ihe atụ, ọ na-esiri nwanna ike n’ọrụ, anyị na-enwetakwa oge iji zukọta ṅụọ kọfị ka ọ hapụ ya ka o kwuo ihe ma nye ya ndụmọdụ. Otu onye agbata obi ji akpa ndị dị arọ bata n’ọnụ ụzọ, anyị na-enyere ya aka buru nri gaa n’ụlọ.

Maka ụfọdụ, ọ bụ akụkụ nke ọrụ ahụ. A na-akwụ ndị ọrụ ụlọ ahịa ụgwọ iji nyere ndị na-azụ ahịa aka ịchọta ngwaahịa kwesịrị ekwesị. Ọrụ nke ndị dọkịta na ndị ọkà n'akparamàgwà mmadụ bụ iji belata ihe mgbu, ma anụ ahụ na nke uche. Ikike ige ntị na ime ihe iji nyere ndị nọ ná mkpa aka bụ ikekwe otu n'ime akụkụ kasị mkpa nke ọrụ ha, ọ bụ ezie na mgbe ụfọdụ ọ na-adị arọ.

Ọmịiko vs ọmịiko

Ndị na-eme nchọpụta na-amụkarị mmetụta ọmịiko na ịhụnanya kama inwe ọmịiko n'onwe ya. Aino Saarinen na ndị ọrụ ibe na Mahadum Oulu dị na Finland na-akọwa na, n'adịghị ka ọmịiko, nke gụnyere ikike ịghọta na ịkọrọ ndị ọzọ mmetụta dị mma na nke na-adịghị mma, ọmịiko pụtara "nchegbu maka nhụjuanya nke ndị ọzọ na ọchịchọ ibelata ya. ”

Ndị na-akwado nkà mmụta uche dị mma echewo ogologo oge na echiche nke ọmịiko kwesịrị inye aka na ọdịmma mmadụ, mana mpaghara a ka na-amụba obere ihe. Otú ọ dị, ndị ọkà mmụta sayensị Finnish na-arụ ụka na enwere njikọ dị n'etiti àgwà dị ka ọmịiko na afọ ojuju ndụ dị elu, obi ụtọ na ọnọdụ dị mma. Àgwà ndị yiri ọmịiko bụ obiọma, ọmịiko, ime ihe n'anya, ime omume enyi, na ọmịiko onwe onye ma ọ bụ ịnakwere onwe onye.

Nnyocha gara aga banyere ọmịiko na àgwà ndị metụtara ya ekpughere ụfọdụ ihe mgbagwoju anya. Dị ka ihe atụ, onye na-enwe mmetụta ọmịiko gabiga ókè na inwe obi ebere nọ n’ihe ize ndụ ka ukwuu nke ịda mbà n’obi n’ihi na “omume ọmịiko maka nhụjuanya nke ndị ọzọ na-amụba ọkwa nrụgide ma na-emetụta onye ahụ n’ụzọ na-adịghị mma, ebe omume ọmịiko na-emetụta ya nke ọma.”

N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, mgbe anyị na-enwe mmetụta mgbu nke ndị ọzọ ma ọ dịghị ihe ọ bụla iji belata ya, anyị na-elekwasị anya na akụkụ ndị na-adịghị mma nke ahụmahụ nke onwe anyị ma nwee ike inwe mmetụta nke enweghị ike, ebe ọmịiko pụtara na anyị na-enyere aka, ọ bụghị nanị na-ekiri nhụjuanya nke ndị ọzọ. .

Susan Whitburn na-atụ aro icheta ọnọdụ mgbe anyị kpọtụụrụ ọrụ nkwado - dịka ọmụmaatụ, ndị na-eweta ịntanetị. Nsogbu njikọ n'oge na-adịghị mma nwere ike na-akpasu gị iwe. Ka e were ya na onye ndụmọdụ ahụ zara telifon, were iwe ma ọ bụ were iwe n’ihi otú ọnọdụ a siruru n’ike. O yighị ka ọ ga-enwe ike inyere gị aka idozi nsogbu ahụ. Otú ọ dị, nke a agaghị eme: o yikarịrị, ọ ga-ajụ ajụjụ iji chọpụta nsogbu ahụ ma kwuo nhọrọ maka idozi ya. Mgbe enwere ike ịmepụta njikọ ahụ, ọdịmma gị ga-akawanye mma, ma eleghị anya, ọ ga-adịkwu mma, n'ihi na ọ ga-enweta afọ ojuju nke ọrụ a rụrụ nke ọma.

Nnyocha ogologo oge

Saarinen na ndị ọrụ ibe amụwo mmekọrịta dị n'etiti ọmịiko na ịdị mma na omimi. Kpọmkwem, ha jiri data sitere na ọmụmụ mba malitere na 1980 na 3596 na-eto eto Finn mụrụ n'etiti 1962 na 1972.

A na-anwale ule n'ime usoro nke nnwale ahụ ugboro atọ: na 1997, 2001 na 2012. Site na oge nke ule ikpeazụ na 2012, afọ nke ndị sonyere na mmemme ahụ nọ na nso 35 ruo 50 afọ. Nlebanya ogologo oge nyere ndị ọkà mmụta sayensị aka ịchọpụta mgbanwe n'ọkwa ọmịiko yana ihe nleba anya nke ọdịmma ndị sonyere.

Iji tụọ ọmịiko, Saarinen na ndị ọrụ ibe jiri usoro ajụjụ na nkwupụta dị mgbagwoju anya mee ihe, azịza ndị a na-emeziwanye usoro na nyochaa. Dị ka ihe atụ: “Ọ na-atọ m ụtọ ịhụ ka ndị iro m na-ata ahụhụ”, “Ọ na-amasị m inyere ndị ọzọ aka ọ bụrụgodị na ha mejọrọ m,” na “Ana m asị ịhụ mmadụ ka ọ na-ata ahụhụ”.

Usoro nke ịdị mma nke mmetụta uche gụnyere ọnụ ọgụgụ nke okwu ndị dị ka: "N'ozuzu, enwere m obi ụtọ", "Enwere m egwu dị nta karịa ndị ọzọ ọgbọ m." Ọnụ ọgụgụ dị mma nke nghọta dị iche iche weere n'uche nkwado mmekọrịta ọha na eze ("Mgbe m chọrọ enyemaka, ndị enyi m na-enye ya mgbe niile"), afọ afọ ndụ ("Olee afọ ojuju na ndụ gị?"), ahụike nke onwe gị ("Kedu ka ị dị. ahụike ma e jiri ya tụnyere ndị ọgbọ?"), na nchekwube ("N'ọnọdụ ndị na-enweghị isi, echere m na a ga-edozi ihe niile n'ụzọ kacha mma").

N'ime afọ nke ọmụmụ ihe, ụfọdụ ndị sonyere agbanweela - ọ dị mwute ikwu, nke a na-apụghị izere ezere na-eme na ndị dị otú ahụ ogologo oge ọrụ. Ndị mere ya n'asọmpị ikpeazụ bụ ndị kacha okenye na mmalite ọrụ a, ndị na-akwụsịbeghị akwụkwọ, na ndị si n'ezinaụlọ gụrụ akwụkwọ nke nọ n'ọkwa dị elu.

Igodo maka ọdịmma

Dị ka e buru n'amụma, ndị nwere ọmịiko dị elu nọgidere na-enwe ọganihu dị elu nke mmetụta mmetụta na ịdị mma, afọ ojuju ndụ n'ozuzu ya, nchekwube, na nkwado mmadụ. Ọbụna nyocha nke onwe nke ọnọdụ ahụike nke ndị dị otú ahụ dị elu. Nsonaazụ ndị a na-atụ aro na ịge ntị na inye aka bụ isi ihe na-eme ka ọdịmma onwe onye.

N'oge nnwale ahụ, ndị nchọpụta ahụ kwuru na ndị nwere ọmịiko n'onwe ha nwetara nkwado mmekọrịta mmadụ na ibe ya, n'ihi na ha "na-anọgide na-enwe usoro nkwurịta okwu dị mma karị. Chee echiche banyere ndị ị na-enwe mmasị na gburugburu. O yikarịrị ka ha maara ka esi eji ọmịiko ege ntị wee gbalịa inye aka, ọ dịkwa ka ha anaghị ebuso iro ọbụna megide ndị na-adịghị mma. Ị nwere ike ị gaghị achọ imete onye na-akwado ọmịiko enyi, mana ị gaghị eche na ị nweta enyemaka ha oge ọzọ ị nọ ná nsogbu. "

"Ikike maka ọmịiko na-enye anyị uru ndị bụ isi nke mmụọ, nke gụnyere ọ bụghị naanị imeziwanye ọnọdụ, ahụike, na ùgwù onwe onye, ​​kamakwa netwọk ndị enyi na ndị na-akwado agbasawanye ma wusie ike," na-achịkọta Susan Whitbourne. N’ikwu ya n’ụzọ ọzọ, ndị ọkà mmụta sayensị ji nkà mmụta sayensị gosi na ihe ndị ọkà ihe ọmụma nọworo na-ede ruo ogologo oge na ihe ndị na-akwado ọtụtụ okpukpe na-ekwusa: ọmịiko n’ebe ndị ọzọ nọ na-eme ka anyị nwekwuo obi ụtọ.

Banyere onye edemede: Susan Krauss Whitborn bụ prọfesọ nke nkà mmụta uche na Mahadum Massachusetts na onye edemede nke akwụkwọ 16 na nkà mmụta uche.