Nyocha nke ọmụmụ ise na nso nso a, gụnyere ihe karịrị 76000 ikpe, gosiri na ọnwụ sitere na ọrịa obi na-arịa ọrịa obi bụ 31% dị ala n'etiti ndị anaghị eri anụ ma e jiri ya tụnyere ndị anaghị eri anụ, na 20% dị ala n'etiti ụmụ nwanyị. N'ime naanị ọmụmụ banyere isiokwu a, nke a na-eme n'etiti ndị na-eri anụ anaghị eri anụ, ihe ize ndụ nke ịmalite ọrịa ahụ dị ntakịrị n'etiti ndị ikom na-eri anụ anaghị eri anụ karịa n'etiti ndị ovo-lacto-onye anaghị eri anụ.
Ọnụọgụ nke ọnwụ dịkwa ala n'etiti ndị anaghị eri anụ, ma ndị nwoke ma ndị nwanyị, ma e jiri ya tụnyere ndị anaghị eri anụ; ndị na-eri naanị azụ, ma ọ bụ ndị na-eri anụ ihe karịrị otu ugboro n'izu.
Mbelata nke ọrịa obi n'etiti ndị anaghị eri anụ bụ n'ihi ọkwa cholesterol dị ala n'ọbara ha. Ntụleghachi nke ọmụmụ 9 chọpụtara na ndị anaghị eri anụ lacto-ovo na ndị anaghị eri anụ nwere ọkwa cholesterol dị ala 14% na 35% karịa ndị anaghị eri anụ nke otu afọ, n'otu n'otu. Ọ nwekwara ike kọwapụta ihe nrịbama ahụ dị ala n'etiti ndị anaghị eri anụ.
Prọfesọ Sacks na ndị ọrụ ibe chọpụtara na mgbe isiokwu onye anaghị eri anụ dị arọ karịa nke na-abụghị onye anaghị eri anụ, enwere obere lipoproteins dị ntakịrị na plasma ya. Ụfọdụ, mana ọ bụghị ha niile, ọmụmụ gosiri mbelata ọkwa ọbara nke lipoprotein njupụta dị elu (HDL) n'etiti ndị anaghị eri anụ. Enwere ike ịkpata mbelata ọkwa HDL site na mbelata abụba nri yana oriri mmanya n'ozuzu ya. Nke a nwere ike inye aka kọwapụta ntakịrị ọdịiche dị na ọnụọgụ ọrịa obi n'etiti ụmụ nwanyị anaghị eri anụ na ndị anaghị eri anụ, ebe ọkwa lipoprotein dị elu (HDL) dị n'ọbara nwere ike bụrụ ihe ize ndụ dị ukwuu maka ọrịa karịa obere lipoprotein-density lipoprotein (LDL). ọkwa.
Ọkwa triglycerides nkịtị bụ ihe nhata n'etiti ndị anaghị eri anụ na ndị anaghị eri anụ.
Ọtụtụ ihe kpọmkwem maka nri onye anaghị eri anụ nwere ike imetụta ọkwa cholesterol ọbara. Ọ bụ ezie na ọmụmụ ihe na-egosi na ọtụtụ ndị anaghị eri anụ anaghị agbaso nri ndị nwere obere abụba, nri abụba juru eju n'etiti ndị anaghị eri anụ dị obere karịa n'etiti ndị anaghị eri anụ, na oke nke unsaturated na abụba juru eju bụkwa nke ukwuu na ndị anaghị eri anụ.
Ndị anaghị eri anụ na-enwetakwa cholesterol dị ala karịa ndị na-abụghị ndị anaghị eri anụ, n'agbanyeghị na ọnụ ọgụgụ a dị iche n'etiti otu ebe emere ọmụmụ ihe.
Ndị anaghị eri anụ na-eri 50% ma ọ bụ karịa fiber karịa ndị anaghị eri anụ, ndị anaghị eri anụ nwere eriri karịa ndị anaghị eri anụ ovo-lacto. Biofiber soluble nwere ike ibelata ihe ize ndụ nke ọrịa obi site na ibelata ọkwa cholesterol ọbara.
Nnyocha ụfọdụ na-egosi na protein anụmanụ na-ejikọta ya na ọkwa cholesterol dị elu.ọbụlagodi mgbe ejiri nlezianya na-achịkwa ihe oriri ndị ọzọ niile. Ndị anaghị eri anụ Lacto-ovo na-eri protein anụmanụ dị obere karịa ndị anaghị eri anụ, ndị anaghị eri anụ anaghị erikwa protein anụmanụ ma ọlị.
Nnyocha na-egosi na iri ọ dịkarịa ala gram 25 nke protein soy kwa ụbọchị, ma ọ bụ dochie protein anụmanụ ma ọ bụ dị ka mgbakwunye na nri nkịtị, na-ebelata ọkwa cholesterol ọbara n'ime ndị nwere hypercholesterolemia, cholesterol ọbara dị elu. Protein soy nwekwara ike ịbawanye ọkwa HDL. Ndị anaghị eri anụ na-eri protein soy karịa ndị mmadụ.
Ihe ndị ọzọ na nri vegan nke na-ebelata ohere nke ọrịa obi, na-abụghị mmetụta na ọkwa cholesterol ọbara. Ndị anaghị eri anụ na-eri ọtụtụ vitamin - antioxidants C na E, nke nwere ike ibelata oxidation nke LDL cholesterol. Isoflavonoids, nke bụ phyto-estrogens dị na nri soy, nwekwara ike ịnwe ihe ndị na-egbochi oxidant yana ịkwalite ọrụ endothelial na ngbanwe nke akwara dum.
Ọ bụ ezie na ozi gbasara oriri ụfọdụ phytochemicals n'etiti ndị mmadụ dị iche iche nwere oke, ndị anaghị eri anụ na-egosi oke oriri nke phytochemicals karịa ndị na-abụghị ndị anaghị eri anụ, n'ihi na ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke ike ha na-eri sitere na nri osisi. Ụfọdụ n'ime phytochemicals ndị a na-egbochi nhazi nke plaque site na mbelata ngbanwe mgbaàmà, nhazi cell ọhụrụ, na ịkpalite mmetụta mgbochi mkpali.
Ndị nchọpụta na Taiwan chọpụtara na ndị anaghị eri anụ nwere nzaghachi vasodilation dị elu nke ukwuu, metụtara kpọmkwem afọ ole mmadụ nọrọ na nri onye anaghị eri anụ, na-atụ aro mmetụta dị mma nke nri onye anaghị eri anụ na ọrụ endothelial vaskụla.
Mana ibelata ihe ize ndụ nke ọrịa obi abụghị naanị n'ihi akụkụ nri nke anụ anaghị eri anụ.
Ụfọdụ mana ọ bụghị ọmụmụ ihe niile egosila ọkwa dị elu nke homocysteine na ndị anaghị eri anụ ma e jiri ya tụnyere ndị anaghị eri anụ. A na-eche na Homocysteine bụ ihe ize ndụ nke onwe ya maka ọrịa obi. Nkọwa nwere ike ịbụ ezughị oke vitamin B12.
Ngwunye vitamin B12 wedara ọkwa homocysteine ọbara na ndị anaghị eri anụ, ọtụtụ n'ime ha belatara oriri vitamin B12 na ọkwa homocysteine ọbara dị elu. Na mgbakwunye, mbelata oriri nke n-3 unsaturated fatty acids na ịba ụba nke n-6 fatty acids na n-3 fatty acids na nri nwere ike ịbawanye ohere nke ọrịa obi n'etiti ụfọdụ ndị anaghị eri anụ.
Ihe ngwọta nwere ike ịbụ ịbawanye oriri nke n-3 unsaturated fatty acids, dịka ọmụmaatụ, ịbawanye oriri nke flaxseed na mmanụ flaxseed, yana ibelata oriri nke N-6 fatty acids jupụtara na nri dị ka mmanụ sunflower.