Ọrịa autoimmune bụ nsonaazụ nke anomaly na sistemu ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-eduga nke ikpeazụ ịwakpo akụkụ ahụ nkịtị nke organism (“onwe” ya, ya mere mgbọrọgwụ akpaaka na-ekwu maka nsogbu mgbochi a). Emere ihe dị iche iche n'etiti ọrịa autoimmune nke akụkụ ahụ, nke na-emetụta akụkụ ahụ (dịka ọrịa autoimmune nke thyroid), yana ọrịa autoimmune nke sistemu, dị ka lupus, nke nwere ike imetụta ọtụtụ akụkụ ahụ.

Ọ bụ ezie na o kwesịrị ichebe anyị pụọ na ọrịa nje (nke nwere ike ịkpata ọrịa), usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ nwere ike ịpụ mgbe ụfọdụ. Mgbe ahụ, ọ nwere ike na-enwe mmetụta nke ukwuu maka ụfọdụ ihe mejupụtara exogenous (mpụta), wee kpalite allergies ma ọ bụ meghachi omume megide ihe mejupụtara onwe ya ma kwalite mpụta nke ọrịa autoimmune.

Ọrịa autoimmune na-etolite otu nke anyị na-ahụ ọrịa dị iche iche dị ka ụdị ọrịa shuga I, multiple sclerosis, thumatoid ogbu na nkwonkwo ma ọ bụ ọrịa Crohn. Ha niile kwekọrọ na ọrịa ndị na-adịghị ala ala kpalitere n'ihi mfu nke organism nke enweghị nnabata nke immunological nye ndị mejupụtara ya.

Kedu ka e si edozi ọrịa autoimmune?

Ezigbo ndị agha dị n'ime mejupụtara ọtụtụ mkpụrụ ndụ ọbara ọcha, usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-echebe ahụ pụọ ọgụ dị ka nje bacteria ma ọ bụ nje ma na-anabatakarị ihe mejupụtara ya. Mgbe nnabata onwe onye dara, ọ na-aghọ isi iyi nke ọrịa. Ụfọdụ mkpụrụ ndụ ọbara ọcha (autoreactive lymphocytes) na-awakpo anụ ahụ ma ọ bụ akụkụ ahụ kpọmkwem.

Ihe mgbochi nje ụfọdụ mkpụrụ ndụ na-alụso ọrịa ọgụ na-emepụta iji mee ka ndị iro kwụsị site n'itinye aka na ụfọdụ ụmụ irighiri ihe (antigens) nwekwara ike ịpụta ma lekwasị anya n'ihe ndị dị n'ahụ anyị. Ahụ na-ezobe ọgwụ mgbochi megide antigens nke ya nke ọ na-ewere dị ka mba ọzọ.

Ọmụmaatụ:

• n'ụdị ọrịa shuga nke mbụ: autoantibodies lekwasịrị anya insulin na-ezobe mkpụrụ ndụ pancreatic;
• na rheumatoid ogbu na nkwonkwo: ọ bụ akpụkpọ ahụ nke gbara gburugburu nkwonkwo na-ezubere iche, mbufụt na-agbasa na cartilages, ọkpụkpụ, ọbụna akwara na ligaments;
• na lupus erythematosus systemic, auto-anticoprs na-eduzi megide ụmụ irighiri ihe dị n'ọtụtụ sel nke ahụ, na-eduga na mmebi nke akụkụ ahụ dị iche iche (akpụkpọ ahụ, nkwonkwo, akụrụ, obi, wdg).

N'ọnọdụ ụfọdụ, anyị anaghị ahụ autoantibodies na anyị na-ekwu kama nke ọrịa "autoinflammatory". Usoro izizi nke anụ ahụ na-echebe mkpụrụ ndụ na-alụso ọrịa ọgụ (neutrophils, macrophages, monocytes, sel ndị na-egbu egbu) naanị na-ebute mbufụt na-adịghị ala ala na-eduga na mbibi nke ụfọdụ anụ ahụ:

• akpụkpọ anụ na psoriasis (nke na-emetụta 3 ruo 5% nke ndị Europe);
• nkwonkwo ụfọdụ na spondylitis rheumatoid;
• tract digestive na ọrịa Crohn;
• Central ụjọ usoro na otutu sclerosis.

Ma ha bụ nnọọ autoimmune ma ọ bụ auto-inflammatory, ọrịa ndị a niile na-esite na arụrụ ọrụ nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ wee ghọọ ọrịa na-adịghị ala ala.

Isnye nwere nchegbu?

Na mmalite nke narị afọ nke ise, ọrịa autoimmune na-emetụta ihe dị ka nde mmadụ 5 na France ma bụrụ ihe nke atọ na-akpata ọnwụ / ọrịa na-arịa ọrịa cancer na ọrịa obi na n'otu nha ahụ. 80% nke ikpe metụtara ụmụ nwanyị. Taa, ọ bụrụ na ọgwụgwọ na-eme ka o kwe omume ibelata mmepe ha, ọrịa autoimmune na-anọgide na-enweghị ngwọta.

Ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke ọrịa autoimmune bụ multifactorial. Ewezuga ole na ole, a na-ewere ha ka ha dabere na nchikota nke mkpụrụ ndụ ihe nketa, endogenous, exogenous na / ma ọ bụ gburugburu ebe obibi, hormonal, ọrịa na-efe efe na nke uche.

Nzụlite mkpụrụ ndụ ihe nketa dị mkpa, ya mere ọdịdị ezinụlọ na-abụkarị ọrịa ndị a. Dịka ọmụmaatụ, ọnụọgụ ụdị ọrịa shuga nke mbụ na-esi na 0,4% n'ozuzu mmadụ ruo 5% n'ime ndị ikwu nke onye ọrịa mamịrị.

Na ankylosing spondylitis, mkpụrụ ndụ ihe nketa HLA-B27 dị na 80% nke ndị ọ metụtara mana naanị 7% nke ndị nwere ahụike. Ọtụtụ narị ma ọ bụrụ na ọ bụghị ọtụtụ narị mkpụrụ ndụ ihe nketa ejikọtawo na ọrịa autoimmune ọ bụla.

Nnyocha nyocha ma ọ bụ data ọrịa na-akọwa n'ụzọ doro anya njikọ dị n'etiti microbiota intestinal (digestive ecosystem), nke dị na interface n'etiti usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na gburugburu ebe obibi, na ihe omume nke ọrịa autoimmune. Enwere mgbanwe, ụdị mkparịta ụka, n'etiti nje bacteria na eriri afọ na sel ndị na-alụso ọrịa ọgụ.

Gburugburu ebe obibi (ikpughe na ụmụ nje, ụfọdụ kemịkalụ, ụzarị UV, ise siga, nchekasị, wdg) na-arụkwa ọrụ dị ukwuu.

Achọrịrị ọrịa autoimmune ga-emerịrị mgbe niile n'ọnọdụ na-akpali akpali. Nlele gụnyere:

• nyocha iji chọpụta akụkụ ahụ emetụtara (ụlọ ọgwụ, bayoloji, biopsy organ);
• nyocha ọbara iji chọọ mbufụt (na-abụghị nke akọwapụtara) mana nke nwere ike igosi oke ọgụ na iji nyochaa nyocha nke immunological na ịchọ autoantibodies;
• Ịchọ usoro maka nsogbu ndị nwere ike ime (akụrụ, ngụgụ, obi na usoro ụjọ).

Ọrịa autoimmune ọ bụla na-anabata ọgwụgwọ kpọmkwem.

Ọgwụgwọ na-eme ka o kwe omume ịchịkwa mgbaàmà nke ọrịa ahụ: analgesics megide mgbu, ọgwụ mgbochi mkpali megide erughị ala arụ ọrụ na nkwonkwo, ọgwụ nnọchi na-eme ka o kwe omume normalize ọrịa endocrine (insulin maka ọrịa shuga, thyroxine na hyothyroidism).

Ọgwụ ndị na-achịkwa ma ọ bụ na-egbochi autoimmunity na-enyekwa ụzọ iji gbochie mgbaàmà na ọganihu nke mmebi anụ ahụ. A na-ejikarị ha eme ihe na-adịghị ala ala n'ihi na ha enweghị ike ịgwọ ọrịa ahụ. Na mgbakwunye, ha abụghị kpọmkwem maka mkpụrụ ndụ mmetụta autoimmunity ma gbochie ụfọdụ ọrụ izugbe nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ.

N'akụkọ ihe mere eme, a na-eji ọgwụ immunosuppressive (corticosteroids, cyclophosphamide, methotrexate, cyclosporin) mee ihe n'ihi na ha na-emekọrịta ihe na etiti nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ma mee ka o kwe omume ịkwụsị ọrụ ya n'ozuzu ya. A na-ejikọkarị ha na ihe ize ndụ dị ukwuu nke ibute ọrịa ma yabụ na-achọ nleba anya mgbe niile.

Ruo afọ iri abụọ, e mepụtala biotherapies: ha na-enye njikwa akara ngosi ka mma. Ndị a bụ ụmụ irighiri ihe na-elekwasị anya n'otu n'ime ndị isi na-etinye aka na usoro a metụtara. A na-eji ọgwụgwọ ndị a eme ihe mgbe ọrịa ahụ siri ike ma ọ bụ na-anabataghị ma ọ bụ zuru ezu na immunosuppressants.

N'ihe gbasara ọrịa ndị dị ka ọrịa Guillain Barre, plasmapheresis na-enye ohere iwepụ autoantibodies site na nzacha ọbara nke a na-agbanyeghachi n'ime onye ọrịa ahụ.