Forest, ogige, oké osimiri - odida obodo adịghị mkpa. Ịnọgide na okike na-enyere aka mgbe niile ịkwụsị "ịta ahụhụ" nke echiche na-egbu mgbu nke nwere ike ịkpalite nsogbu uche. Ọ na-enwekwa mmetụta dị mma n'ahụ anyị. Gịnị kpatara?
“Ije ije pụtara ịga ọhịa na ubi. Ònye ka anyị ga-abụ ma ọ bụrụ na anyị na-eje ije nanị n'ogige ma ọ bụ n'okporo ámá? - tiri mkpu na 1862 dị anya nke akwụkwọ akụkọ America Henry Thoreau. O tinyere ogologo edemede na isiokwu a, na-abụ abụ nkwurịta okwu na anụ ọhịa. Mgbe obere oge gasịrị, ndị ọkà n'akparamàgwà mmadụ kwadoro izi ezi nke onye edemede ahụ, bụ ndị gosipụtara nke ahụ ịbụ na okike na-ebelata ọkwa nrụgide ma na-akwalite ọdịmma.
Ma gịnị mere nke a ji eme? Daalụ maka ikuku ọhụrụ ma ọ bụ anyanwụ? Ma ọ bụ agụụ evolushọn anyị maka mbara akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ ọ na-emetụta anyị?
Ọ bụrụ na mmadụ anọgide na-ejide echiche ọjọọ ruo ogologo oge, ọ ga-enwe otu nzọụkwụ site na ịda mbà n'obi.
Ọkachamara n'akparamàgwà mmadụ Gregory Bratman na ndị ọrụ ibe ya na Ngalaba Psychology nke Mahadum Stanford atụwo aro na mmetụta dị mma nke iso ihe okike na-emekọrịta ihe nwere ike ịbụ n'ihi iwepụ asịrị, ọnọdụ mkpanye nke ịta echiche ọjọọ. Echiche na-adịghị agwụ agwụ nke mkpesa, ọdịda, ọnọdụ ndụ na-adịghị mma na nsogbu ndị anyị na-apụghị ịkwụsị, - nnukwu ihe ize ndụ maka mmepe nke ịda mbà n'obi na nsogbu uche ndị ọzọ.
Rumination na-eme ka cortex prefrontal rụọ ọrụ, nke na-ahụ maka ịhazi mmetụta na-adịghị mma. Ma ọ bụrụ na mmadụ anọgide na-ejide echiche ọjọọ ruo ogologo oge, ọ ga-enwe otu nzọụkwụ site na ịda mbà n'obi.
Ma ịga ije nwere ike iwepụ echiche ndị a na-agbawa agbawa?
Iji nwalee echiche ha, ndị nchọpụta ahụ ahọrọla ndị mmadụ 38 bi n'obodo ahụ (a maara na ndị bi n'obodo ukwu na-emetụtakarị rumination). Mgbe ule mbụ gasịrị, e kewara ha ụzọ abụọ. E zigara ọkara ndị sonyere ka ha gaa ije otu awa na ọkara n'èzí obodo ahụna ndagwurugwu mara mmanwere nnukwu echiche nke San Francisco Bay. Ìgwè nke abụọ nwere otu oge ahụ gagharịaarụ ọrụ4-ụzọ okporo ụzọ na Palo Alto.
Ịbụ n'okike na-eweghachi ike iche echiche karịa ka gị na di ma ọ bụ nwunye na-ekwurịta okwu
Dị ka ndị na-eme nchọpụta tụrụ anya, ọkwa nke rumination n'etiti ndị sonyere na ìgwè nke mbụ belatara nke ukwuu, bụ nke a kwadoro site na nyocha ụbụrụ. Enweghị mgbanwe dị mma ahụghị n'ìgwè nke abụọ.
Iji kpochapụ chịngọm uche, ịkwesịrị ịdọpụ uche gị na ihe omume ndị dị ụtọ, dị ka ihe ntụrụndụ. ma ọ bụ mkparịta ụka sitere n'obi na enyi gị. Gregory Bratman na-ekwu, sị: “N'ụzọ dị ịtụnanya, ịdị n'ime ihe ndị e kere eke bụ ụzọ dị irè ọbụna karị, dị mfe na ngwa ngwa iji weghachi ume nke uche na imeziwanye ọnọdụ obi,” ka Gregory Bratman na-ekwu. Odida obodo, n'ụzọ, adịghị mkpa. "Ọ bụrụ na ọ nweghị ụzọ isi pụọ n'obodo, ọ bụ ihe ezi uche dị na ya ịgagharị na ogige ntụrụndụ kacha nso," ka ọ na-adụ ọdụ.