Ihe akaebe na-amanye: ntụgharị uche nwere ike ịgwọ ọ bụghị naanị mmụọ, kamakwa ahụ anyị. Ọ na-enye gị ohere ịlụ ọgụ nlọghachi nke ịda mbà n'obi, nrụgide na ihe ọ ga-esi na ya pụta maka ahụike anyị. Ọ were ọtụtụ iri afọ maka ozi a sitere na US gbasaa n'ihu n'ụwa wee nweta ndị na-akwado ya na Germany, Belgium, Great Britain, France…
Ejirila ntụgharị uche mee ihe nke ọma na ụfọdụ ụlọ ọrụ ahụike Europe, ọ bụ ezie na ọtụtụ ndị ọkachamara ka na-akpachara anya maka ya, na mba ụfọdụ - dịka ọmụmaatụ, na Russia - a maara ntakịrị ihe banyere ohere ahụike ya. Ntụgharị uche “ọgwụgwọ” gosipụtara ịdị irè ya afọ iri atọ gara aga, mgbe ọkà mmụta ihe ndị dị ndụ bụ Jon Kabat-Zinn mepụtara usoro mmega ahụ gụnyere usoro iku ume pụrụ iche na itinye uche na ebumnuche nke “mbelata nchekasị dabere na uche.”
Taa, ndị ọkachamara na ngalaba nke cognitive ọgwụgwọ na-agbakwụnye na omume ndị a ọrụ nke ịmata ọnọdụ ịda mbà n'obi (na-adịgide adịgide gloomy echiche, a dobe na onwe ùgwù), nakwa dị ka nke nta nke nta ọzụzụ nke ịchịkwa ndị a echiche usoro: ntụrụndụ, ịnakwere mmetụta uche na echiche mmadụ n’ụzọ na-ezighị ezi na ilele otú ha si “egwu mmiri, dị ka ígwé ojii na mbara igwe.” Banyere ohere nke usoro a nwere ike imeghe, anyị na onye edemede ya kwurịtara okwu.
Jon Kabat-Zinn bụ ọkà mmụta ihe ndị dị ndụ na prọfesọ nke nkà mmụta ọgwụ na Mahadum Massachusetts (USA). Na 1979, ọ nọ n'ihu "ọgwụ ime mmụọ", onye mbụ na-atụ aro ka a na-eji ntụgharị uche eme ihe maka ọgwụgwọ.
Psychology: Kedu ka ị siri nweta echiche iji usoro ntụgharị uche nke Buddha mee ihe iji merie nrụgide?
Gbasara ya
- John Kabat-Zinn, Ebe ọ bụla ị gara, ị nọlarị, Transpersonal Institute Press, 2000.
John Kabat-Zinn: Ikekwe echiche a malitere dị ka mgbalị amaghị ihe ọ bụla ime ka ndị mụrụ m dị ná mma. Nna m bụ ọkà mmụta sayensị a ma ama, mama m bụkwa onye na-ese ihe na-anụ ọkụ n’obi ma a na-amachaghị ya. Echiche ha banyere ụwa dị nnọọ iche, nke a na-egbochikarịkwa ha ịchọta otu asụsụ. Ọbụna mgbe m bụ nwata, achọpụtara m na echiche ụwa nke onye ọ bụla n'ime anyị ezughị ezu n'ụzọ nke ya. Ihe niile a mechara manyere m ịjụ ajụjụ gbasara ọdịdị nke nsụhọ anyị, banyere otú kpọmkwem anyị maara ihe niile dị gburugburu. Nke a bụ ebe mmasị m na sayensị malitere. N'afọ ndị m na-agụ akwụkwọ, etinyere m aka na omume Buddhist Zen, yoga, nka agha. Na ọchịchọ m jikọọ omume ndị a na sayensị bịara sie ike na ike. Mgbe m gụchara PhD na usoro ihe ọmụmụ ihe, ekpebiri m itinye ndụ m n'ọrụ m: itinye ntụgharị uche Buddhist - na-enweghị akụkụ okpukpe ya - n'ọrụ ahụike. Nrọ m bụ ịmepụta usoro ọgwụgwọ nke a ga-achịkwa na nkà mmụta sayensị na onye ọ bụla nabatara ya.
Oleekwa otú i si mee ya?
Mgbe m malitere oru m, aburu m Ph.D. na bayoloji, ya na PhD sitere na Massachusetts Institute of Technology a ma ama, yana ọrụ na-aga nke ọma na ọgwụ. Nke ahụ zuru iji nweta ìhè akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ. Mgbe ọ bịara bụrụ na mmemme m dị irè, enwetara m nkwado dị ukwuu. Ya mere, a mụrụ mmemme nke izu iri isii na-atụgharị uche na-adabere na Mbelata nrụgide (MBSR). A na-enye onye ọ bụla so na ya nnọkọ otu izu na otu awa kwa ụbọchị omume ndekọ ọdịyo ụlọ. Nke nta nke nta, anyị malitere itinye mmemme anyị na ọgwụgwọ nchegbu, phobias, ihe riri ahụ, ịda mbà n'obi ...
Kedu ụdị ntụgharị uche ị na-eji na mmemme gị?
Anyị na-eji omume ntụgharị uche dị iche iche - ma mmemme ọdịnala dịka usoro ụfọdụ siri dị, yana usoro n'efu karịa. Ma ha niile dabere na mmepe nke mmata nke eziokwu. Ụdị nlebara anya a dị n'obi ntụgharị uche nke Buddha. Na nkenke, enwere m ike ịkọwa ọnọdụ a dị ka nnyefe zuru oke nke nlebara anya na oge ugbu a - na-enweghị nyocha ọ bụla nke onwe ya ma ọ bụ eziokwu. Ọnọdụ a na-emepụta ala na-eme nri maka udo nke uche, udo nke uche, maka ọmịiko na ịhụnanya. Anyị na-atụ anya na site n'ịkụziri ndị mmadụ ka ha na-atụgharị uche, anyị na-edebe mmụọ nke ụzọ Buddhist, dharma, ma n'otu oge ahụ anyị na-asụ asụsụ ụwa nke onye ọ bụla nwere ike ịghọta. Anyị na-enye ndị sonyere mmemme mmega ahụ dị iche iche. Site na nyocha nke uche nke ahụ (nyocha ahụ), mmadụ, dina ala, na-elekwasị anya na mmetụta dị n'akụkụ nke ọ bụla. N'ịnọ ọdụ ntụgharị uche, a na-elekwasị anya n'ihe dị iche iche: ume, ụda, echiche, ihe oyiyi uche. Anyị nwekwara omume nke nlebara anya nlebara anya n'enweghị ihe ọ bụla, nke a na-akpọkwa "ọnụnọ n'èzí" ma ọ bụ "ịdị jụụ nke uche." Ọ bụ onye ọkà ihe ọmụma India bụ́ Jiddu Krishnamurti tụpụtara ya nke mbụ. N'ọzụzụ anyị, ị nwere ike ịmụta ịkwagharị nke ọma - ịga ije na ịme yoga - na iri nri nke ọma. Omume freer na-enyere anyị aka ịmụta ịgụnye nghọta na-emeghe na nke na-enweghị isi nke eziokwu n'oge ọ bụla nke ndụ kwa ụbọchị: mgbe anyị na ụmụaka na ezinụlọ na-ekwurịta okwu, na-azụ ahịa, na-ehicha ụlọ, na-egwu egwuregwu. Ọ bụrụ na anyị ekweghị ka otu okwu dị n'ime anyị dọpụ uche anyị, anyị na-anọgide na-echeta nke ọma ihe niile anyị na-eme na ahụmahụ. N'ikpeazụ, ndụ n'onwe ya na-aghọ omume ntụgharị uche. Isi ihe bụ ka ị ghara ichefu otu nkeji nke ịdị adị gị, ka ị na-eche ugbu a mgbe niile, nke ahụ "ebe a na ugbu a".
Kedu ọrịa ndị ntụgharị uche nwere ike inye aka?
Ndepụta nke ọrịa ndị dị otú ahụ na-eto eto mgbe niile. Mana ọ dịkwa mkpa ihe anyị na-ekwu kpọmkwem site n'ọgwụgwọ. À ́ ́ ' ' ' ' ' ' ' ' ' - ' ' - ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' tupu ọrịa maọbụ mmerụ ahụ ahụ dị? Ma ọ bụ mgbe anyị mụtara ịnakwere ọnọdụ ahụ otú ọ dị, na, n'agbanyeghị nsogbu ndị ahụ, na-ebi ya na nkasi obi kasịnụ? Ngwọta n'echiche nke mbụ adịghị ekwe omume mgbe niile ọbụlagodi na usoro ọgwụgwọ ọgbara ọhụrụ kachasị ọhụrụ. Mana anyị nwere ike iwere ụzọ nke abụọ iji nweta ọgwụgwọ n'oge ọ bụla anyị dị ndụ. Nke a bụ ihe ndị ọrịa na-amụta site n'ahụmahụ mgbe ha na-eme mmemme anyị ma ọ bụ usoro ahụike na mmụọ ndị ọzọ dabere na mmata. Anyị na-etinye aka na ọgwụ a na-akpọ ọgwụ na-arụsi ọrụ ike, nke na-agba onye ọrịa ume ka ọ malite n'onwe ya na-amalite ụzọ nke ọdịmma na ahụike, na-adabere n'ikike ahụ nwere ike ịchịkwa onwe ya. Ọzụzụ ntụgharị uche bụ ihe mgbakwunye bara uru na ọgwụgwọ ahụike ọgbara ọhụrụ.
Ntụgharị uche mara na Russia
"Usoro John Kabat-Zinn dabeere na nchọpụta sayensị bụ isi na ngalaba nke neurophysiology," ka Dmitry Shamenkov, PhD, onye isi nke ọrụ nyocha "Conscious Health Management" kwadoro.
"N'ezie, ọmụmụ ihe ndị a dabeere n'ọrụ nke ndị ọkà mmụta physiologists a ma ama dị ka Pavlov ma ọ bụ Sechenov. Ha gosipụtara otú ikike mmadụ nwere ime ka usoro ahụ́ ụjọ ya si na-arụ ọrụ dị mkpa iji nweta ahụ́ ike. Ngwá ọrụ bụ isi maka nke a, dị ka Kabat-Zinn si kwuo, bụ ihe a na-akpọ mmata - nke mmetụta anyị, echiche, omume - nke na-eme ka mmadụ nwee mmetụta dị mma na ahụ ya, na-enyere aka na usoro nke nhazi onwe ya. Ọ bụrụ na ị mara nkà nke ọrụ dị otú ahụ na ijikwa ahụike gị, gụnyere site na mbelata nchekasị nke ọma, mgbake ga-aga ngwa ngwa. N'ụlọ ọgwụ ndị si mba ọzọ ebe ha ghọtara mkpa usoro a, ọ ga-ekwe omume nweta nsonaazụ dị egwu na ọgwụgwọ nke ọrịa ndị dị mgbagwoju anya (neurological na cardiovascular, ọrịa immunological na ọrịa metabolic dị ka ọrịa shuga mellitus). N'ụzọ dị mwute, usoro ọgwụgwọ Russia amachaghị nke ọma: taa, amaara m naanị otu ọrụ iji mepụta ebe a na-ebelata nchekasị na Moscow. "
Nkọwa nke Andrei Konchalovsky
Ntụgharị uche n'uche m bụ ihe kachasị mkpa, n'ihi na ọ bụ akụkụ nke ụzọ na-eduga n'ọkwa ime mmụọ dị elu nke mmadụ. Maka ntụgharị uche, isi echiche bụ "ntụkwasị obi", mgbe ị jiri nwayọọ nwayọọ gbanyụọ ụwa dị n'èzí n'onwe gị, banye na steeti a pụrụ iche. Ma ọ gaghị ekwe omume ịbanye n'ime ya nanị site n'ịnọ ọdụ na anya mechiri emechi. Ya mere, ị nwere ike ịnọdụ ala otu awa ma ọ bụ abụọ - ma ka na-eche n'ihu: "Gịnị ka m ga-eme ma emechaa, echi ma ọ bụ n'ime otu afọ?" Krishnamurti kwuru maka uche na-akparịta ụka. Ụbụrụ anyị na-akparịta ụka - a haziri ya nke ọma, ọ na-emepụta echiche ụfọdụ mgbe niile. Iji wepụ echiche, ọ dị mkpa itinye mgbalị siri ike nke ọchịchọ ahụ. Nke a bụ isi nke njide onwe onye. M na-enwekwa anyaụfụ ndị nwere ike ime ya. N'ihi na aghọtaghị m ya n'onwe m - Ana m awụpụ n'ime mkparịta ụka nzuzu nke ụbụrụ!
N'ezie, ị na-atụ aro ụzọ ọhụrụ maka ọrịa ahụ na onye ọrịa?
Ee, na ọgwụgwọ anyị na-ebute ụzọ echiche nke nlebara anya na nlekọta, nke zuru oke na ụkpụrụ nke Hippocrates. Ọ bụ iwu ndị a nke ụkpụrụ omume ahụike tọrọ ntọala maka ọgwụ ọgbara ọhụrụ. Ma n'oge na-adịbeghị anya, a na-echefukarị ha, n'ihi na a na-amanye ndị dọkịta ịhụ ọtụtụ ndị ọrịa dịka o kwere mee n'oge ụbọchị ọrụ ha.
Ị nwetụla uru ntụgharị uche n'onwe gị?
Naanị ndị na-eme ya n'onwe ha nwere ike ịkụziri ndị ọzọ ntụgharị uche na mmata. Ntụgharị uche agbanweela ndụ m. Ọ bụrụ na amalitebeghị m ịtụgharị uche na 22, amaghị m ma m ga-adị ndụ taa. Ntụgharị uche nyeere m aka ime ka akụkụ dị iche iche nke ndụ m na àgwà m kwekọọ, nye m azịza nke ajụjụ bụ́: “Gịnị ka m pụrụ iweta n’ụwa?” Amaghị m ihe ọ bụla dị mma karịa ntụgharị uche iji nyere anyị aka ịmata onwe anyị nke ọma n'oge ugbu a na ndụ anyị na mmekọrịta anyị - n'agbanyeghị otú ọ nwere ike isi sie ike mgbe ụfọdụ. Amụma n'onwe ya dị mfe, ma ọ siri ike nweta. Ọ bụ ọrụ siri ike, mana gịnị ọzọ ka anyị bu n'obi? Ịghara ịrụ ọrụ a pụtara na anyị ga-atụfu ihe kacha nwee obi ụtọ na nke kacha nwee ọṅụ ná ndụ anyị. Ọ dị mfe ịla n'iyi n'ime ụlọ nke uche gị, tufuo n'ọchịchọ ịka mma ma ọ bụ ịnọ n'ebe ọzọ - wee kwụsị ịghọta mkpa nke oge a.
Ọ tụgharịrị na ntụgharị uche bụ ụzọ ndụ yana mgbochi karịa ọgwụgwọ…
Mba, ekwughị m na mberede na akụrụngwa ọgwụgwọ nke ntụgharị uche ka egosipụtara nke ọma - enweghị ike ịghọta ya dịka ọgwụgwọ n'echiche oge gboo nke okwu ahụ. N'ezie, ntụgharị uche nwere mmetụta mgbochi: site na ịme onwe gị ka ị gee ntị na mmetụta gị, ọ dị mfe iche na ihe adịghị mma na ahụ. Na mgbakwunye, ntụgharị uche na-ewusi usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ sie ike ma na-enye anyị ike inwe ahụmahụ zuru oke oge ọ bụla nke ndụ anyị. Ka ahụike anụ ahụ na nke uche anyị na-esiwanye ike, ka anyị na-edi nrụgide ma na-eguzogide usoro ọrịa na ngwa ngwa anyị na-agbake. Mgbe m na-ekwu maka ntụgharị uche, m na-ekwu na imelite ahụike n'oge ndụ niile, na ebumnuche mmadụ na-agbanwe n'oge ọ bụla nke ndụ…
Enwere contraindications maka ntụgharị uche?
Onwe m, m ga-asị mba, mana ndị ọrụ ibe m na-adụ ọdụ megide ntụgharị uche ma ọ bụrụ na enwere nnukwu ịda mbà n'obi. Ha kwenyere na ọ nwere ike ime ka otu n'ime usoro ịda mbà n'obi sikwuo ike - "ịta" echiche ọjọọ. N'uche nke m, isi nsogbu bụ mkpali. Ọ bụrụ na ọ na-adịghị ike, mgbe ahụ ntụgharị uche na-esiri ike ime. A sị ka e kwuwe, ọ na-achọ mgbanwe dị ukwuu n'ụdị ndụ: ọ bụghị nanị na onye ahụ ga-ewepụta oge maka ntụgharị uche, kamakwa ịzụ mmata na ndụ kwa ụbọchị.
Ọ bụrụ na ntụgharị uche na-enyere aka n'ezie, gịnị kpatara na a naghị eji ya eme ihe na ụlọ ọgwụ na ụlọ ọgwụ?
A na-eji ntụgharị uche eme ihe, yana ọtụtụ ebe! Ihe karịrị ụlọ ọgwụ 250 na ụlọ ọgwụ gburugburu ụwa na-enye mmemme mbelata nchekasị site na ntụgharị uche, ọnụ ọgụgụ ahụ na-etokwa kwa afọ. A na-eji usoro ntụgharị uche eme ihe n'ọtụtụ mba Europe. A na-eji ha eme ihe na nkà mmụta ọgwụ ruo ọtụtụ afọ, na nso nso a ndị ọkà n'akparamàgwà mmadụ nwekwara mmasị na ha. Taa, a na-akụzi usoro a na ngalaba ahụike nke mahadum ndị a ma ama dị ka Stanford na Harvard. O doro m anya na nke a bụ mmalite.
* Nnyocha malitere (ebe 1979) na-aga n'ihu taa site na ndị ọkà mmụta sayensị na Mahadum Massachusetts Stress Reduction Clinic na USA (taa Center for Mindfulness in Medicine, Health Care and Society): www.umassmed.edu