Mkpịsị aka (sitere na Latin digitus) mejupụtara nsọtụ a na-ahụ anya nke dị na ndọtị nke aka.

ọnọdụ. Mkpịsị aka dị n'ahịrị na aka, na nsọtụ elu na mpụta nke nkwụ. Enwere mkpịsị aka ise (1):

• Mkpịsị aka nke mbụ, nke a na-akpọ isi mkpịsị aka ma ọ bụ pollux, bụ naanị mkpịsị aka dị n'akụkụ akụkụ aka. Ọnọdụ ya na-enye ya nnukwu ngagharị na arụmọrụ na ijide.
• Mkpịsị aka nke abụọ, nke a na-akpọ mkpịsị aka index, dị n'etiti mkpịsị aka na etiti.
• Mkpịsị aka nke atọ, nke a na-akpọ etiti ma ọ bụ mkpịsị aka etiti, dị n'etiti mkpịsị aka ndeksi na mgbanaka. Ọ mejupụtara axis ntụaka maka mmegharị akụkụ.
• Mkpịsị aka nke anọ, nke a na-akpọ mkpịsị aka mgbanaka, dị n'etiti mkpịsị aka etiti na obere mkpịsị aka.
• Mkpịsị aka nke 5, nke a na-akpọ obere mkpịsị aka aka ma ọ bụ obere mkpịsị aka, dị na mgbatị nke nsọtụ aka.

Ọkpụkpụ mkpịsị aka. Ọkpụkpụ mkpịsị aka bụ nke phalanges mejupụtara. Ewezuga isi mkpịsị aka nke nwere naanị phalanges abụọ, mkpịsị aka nke ọ bụla nwere phalanges atọ (1), akọwapụtara n'etiti ha:

• Ọkpụkpụ phalanges dị nso na-arụ ọrụ na metacarpals, ọkpụkpụ nke nkwụ, ma mebere nkwonkwo metacarpophalangeal.
• N'etiti phalanges na-arụ ọrụ na phalanges dị nso na nke dị anya iji mepụta nkwonkwo interphalangeal.
• Akara phalanges dị anya kwekọrọ na mkpịsị aka mkpịsị aka.

Ọdịdị nke mkpịsị aka. Gburugburu ọkpụkpụ ahụ, a na-eme mkpịsị aka ya (2) (3):

• njikọ njikọ, na-eme ka nkwonkwo metacarpophalangeal na interphalangeal guzosie ike;
• efere palmar, nke dị na palmar elu nke nkwonkwo;
• mkpịsị aka na mkpịsị aka nke mkpịsị aka, sitere na akụkụ ahụ dị iche iche nke aka;
• akpụkpọ anụ;
• mbọ aka dị na nsọtụ mkpịsị aka ọ bụla.

Innervation na vascularization. Mkpịsị aka na-abanye na irighiri akwara dijitalụ, alaka sitere na akwara etiti, yana akwara ulnar (2). A na-ebute ha site na akwara dijitalụ na veins (3).

Ọrụ ozi. Mkpịsị aka ndị ahụ nwere mmetụta nke ukwuu, na-enye ohere ịnakọta ọtụtụ ozi mpụga site na mmetụ na aka (3).

Ọrụ igbu. Mkpịsị aka na-enye ohere ijide, nke dabara na ọrụ niile na-enye ohere ijide (3).

Ọrụ ndị ọzọ nke mkpịsị aka. Mkpịsị aka na-arụkwa ọrụ dị mkpa na nkwupụta, nri nri, ma ọ bụ ọbụna ihe ịchọ mma (3).

Nyere usoro mgbagwoju anya ha na ojiji ha na-adịgide adịgide, mkpịsị aka nwere ike imetụta ọtụtụ pathologies nke ihe kpatara ya dị iche iche.

Ọkpụkpụ pathology.

• Ọkpụkpụ nke phalanges. Enwere ike imetụta phalanges ma gbajie. A ghaghị ịmata ọdịiche dị n'ọkpụkpụ nke nkwonkwo site na nkwonkwo nkwonkwo gụnyere nkwonkwo ma na-achọ nyocha nke ọma nke ọnya ahụ. Ọkpụkpụ mkpịsị aka gbajiri agbaji na-ebute isi ike na-emetụta mmegharị mkpịsị aka (4).
• Osteoporosis: Ọnọdụ a nwere ike imetụta phalanges na ọ bụ nkwụsị nke ọkpụkpụ ọkpụkpụ nke a na-ahụkarị na ndị mmadụ karịrị afọ 60. Ọ na-eme ka ọkpụkpụ ọkpụkpụ pụta ìhè ma na-akwalite ụgwọ (5).

pathologies nke akwara. Ọrịa ụjọ ụjọ dị iche iche nwere ike imetụta mkpịsị aka. Dịka ọmụmaatụ, ọrịa ọwara carpal na-ezo aka na nsogbu ndị metụtara mkpakọ nke akwara etiti na ọkwa nke ọwara carpal, kpọmkwem na ọkwa nke nkwojiaka. Ọ na-egosipụta dị ka tingling na mkpịsị aka na nkwụsị nke ike anụ ahụ, karịsịa na nkwụ (6).

Ọrịa akwara na akwara. Mkpịsị aka nwere ike imetụta ọgbaghara musculoskeletal, nke a ghọtara dị ka ọrịa ọrụ yana na-ebili n'oge oke, ugboro ugboro ma ọ bụ obi ọjọọ arịrịọ nke aka.

Ọrịa nkwonkwo. Mkpịsị aka nwere ike ịbụ oche nke ọrịa nkwonkwo, karịsịa ọrịa ogbu na nkwonkwo na-achịkọta mgbu metụtara nkwonkwo, ligaments, tendons ma ọ bụ ọkpụkpụ. Osteoarthritis bụ ụdị ọrịa ogbu na nkwonkwo nke a na-ahụkarị ma bụrụ nke a na-eji akwa na akwa nke cartilage na-echebe ọkpụkpụ na nkwonkwo. Ọfụfụ nwekwara ike imetụta nkwonkwo nkwụ n'ihe gbasara ọrịa ogbu na nkwonkwo (7). Ọnọdụ ndị a nwere ike ibute nrụrụ mkpịsị aka.

Mgbochi nke ujo na mgbu n'ọbụ aka. Iji mebie mgbaji ọkpụkpụ na ọrịa mọzụlụ, mgbochi site n'iji mkpuchi ma ọ bụ ịmụ mmegharị ahụ kwesịrị ekwesị dị mkpa.

Ọgwụgwọ Symptomatic. Iji belata ahụ erughị ala, karịsịa n'ihe banyere ọrịa ọwara carpal, isiokwu ahụ nwere ike na-eyi splint n'abalị.

Ọgwụgwọ ọkpụkpụ. Dabere n'ụdị mgbawa, plasta ma ọ bụ resin nwere ike idowe mkpịsị aka ya.

Ngwọta ọgwụ ọjọọ. Dabere na pathology achọpụtara, enwere ike ịnye ọgwụ ụfọdụ iji mezie ma ọ bụ mee ka anụ ahụ sie ike, ma ọ bụ kwe ka mgbaka akwara.

Usoro ọgwụgwọ. Dabere na pathology achọpụtara, enwere ike ịrụ ọrụ ịwa ahụ, ọkachasị n'ọnọdụ ụfọdụ nke mgbaji.

Nyocha ahụ. Nke mbụ, a na-eme nyocha ụlọ ọgwụ iji hụ ma chọpụta ihe mmetụta uche na moto nke onye ọrịa ahụ ghọtara na mkpịsị aka ya.

Nnyocha onyonyo ahụike. A na-ejikarị x-ray emeju nyocha ụlọ ọgwụ. N'ọnọdụ ụfọdụ, ndị dọkịta ga-eji MRI, ma ọ bụ CT scan, chọpụta ma chọpụta ọnya. A pụkwara iji scintigraphy ma ọ bụ ọbụna densitometry ọkpụkpụ iji chọpụta ọrịa ọkpụkpụ.

Nnyocha electrophysiological. Eletrọmyogram na-eme ka o kwe omume ịmụ ọrụ eletrik nke irighiri akwara na ịchọpụta ọnya nwere ike ime.

Ihe nnọchianya nke mkpịsị aka. Ọtụtụ akara dị n'akụkụ mkpịsị aka. Dị ka ihe atụ, mkpịsị aka nke anọ ji aha ya bụ “mkpịsị aka mgbanaka” mee ihe n’iji mkpịsị aka a yi mgbaaka agbamakwụkwọ n’okpukpe ụfọdụ.