ọdịnaya
Ọkpụkpụ ma ọ bụ mgbagha ahụ ike: gịnị ka ọ bụ?
Contusion bụ ọnya anụ ahụ na-enweghị ọnya. Ọ bụ ihe na-esi n'ụjọ, ihe mgbu, ọdịda ma ọ bụ mmerụ ahụ pụta. Ọtụtụ mgbe, ọ dịghị njọ.
Kedu ihe bụ contusion?
Contusion bụ ihe si na ntigbu, ujo, ọdịda ma ọ bụ mkpakọ. Ọ bụ ọnyá nke akpụkpọ ahụ, na-enweghị ịdọka akpụkpọ ahụ ma ọ bụ ọnya. Anyị na-ekwukwa banyere ọnyá ma ọ bụ ọnya, ma ọ bụrụ na ọbara ọgbụgba n'okpuru akpụkpọ ahụ; ma ọ bụ hematoma ma ọ bụrụ na akpa ọbara na-etolite, na-eme ka ọzịza. Ọ ga-ekwe omume ịnweta ọnya n'ebe ọ bụla na ahụ. Otú ọ dị, akụkụ ụfọdụ na-enwekarị mmetụta: ikpere, shins, elbows, hand, ogwe aka, wdg.
E nwere ụdị bruises dị iche iche:
- nkwonkwo akwara nke na-emetụta eriri akwara ma na-anọchite anya ọtụtụ ikpe;
- ọkpụkpụ ọkpụkpụ nke bụ ọnyá nke ọkpụkpụ na-enweghị mgbaji, na-ejikọta ya na obere ọbara ọgbụgba n'ime;
- mkpọnwụ akpa ume nke na-emetụta ngụgụ, na-enweghị perforation, mgbe oké trauma na obi;
- mgbagha ụbụrụ nke na-ebute mkpakọ nke ụbụrụ, na-esochi oke ujo n'isi.
Ọtụtụ mgbe, ndị a bụ akwara ma ọ bụ ọkpụkpụ ọkpụkpụ. Ha na-abụkarị mmerụ ahụ na-apụtachaghị njọ. Enwere ike were ha nke ọma dabere na ọnọdụ ya na oke ujo ahụ. N'ọnọdụ ndị a na-adịghị ahụkebe, na-esochi ujo na-eme ihe ike karịsịa, mgbawa ma ọ bụ mgbaji nwere ike jikọta ya na nhụsianya ahụ. N'ihe gbasara mgbakasị akpa ume ma ọ bụ ụbụrụ ụbụrụ, enyemaka ahụike dị mkpa.
Kedu ihe na-ebute ọgbaghara?
Ihe kacha akpata contusion bụ:
- ujo (mmetụta megide ihe, ọdịda nke ihe n'ụkwụ, wdg);
- ọrịa strok (egwuregwu otu, egwuregwu ọgụ, mgba, wdg);
- dara (ihe mberede ụlọ, oge nlebara anya, wdg).
Mmetụta ahụ na-ebute mmebi nke akụkụ ahụ nke mpaghara ahụ merụrụ ahụ:
- akwara akwara;
- akwara;
- obere arịa ọbara;
- njedebe akwara;
- wdg
Mgbagwoju anya nwere ike ime n'oge ọ bụla. Ụfọdụ ndị mmadụ na-enwekarị ihe ize ndụ nke contusion, dị ka ndị na-eme egwuregwu na-akụ ọkpọ na ihe mgbagwoju anya ma ọ bụ ndị agadi, na-enwekarị ike ịdaba.
Kedu ihe na-esi na contusion pụta?
Mgbagwoju anya akwara nwere ike ịkpata mgbaàmà ndị a:
- mpaghara na-emetụ aka, ọbụna mgbu;
- enwere ike mgbu n'oge mmegharị;
- obere ọzịza;
- enweghị ọnya;
- Purplish-acha anụnụ anụnụ ma ọ bụ akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ-acha odo odo, ma ọ bụrụ na ọbara na-adị ma ọ bụ na-adịghị n'okpuru contusion.
Ọkpụkpụ ọkpụkpụ nwere ike na-egbu mgbu ma ọ bụrụ na mkpuchi nke na-ekpuchi ọkpụkpụ (periosteum) na-ere ọkụ.
Mgbagwoju anya nke akpa ume nwere ike ịkpata mkpụmkpụ ume, ike iku ume, mgbu obi, ụkwara na ụkwara ọbara.
Mgbagwoju anya ụbụrụ na-agụnyekarị ọbara ọgbụgba na edema. Ogo ya na-adabere n'ókè na ebe ọnya ahụ dị.
Kedu ọgwụgwọ iji belata contusion?
Ọtụtụ mgbe, mgbakasị ahụ bụ ọnya na-adịghị mma nke na-agwọ onwe ya n'ime ụbọchị ole na ole, na-enweghị nsogbu. Ọ nwere ike ịchọ nlekọta mpaghara dịka mkpochapụ na ịṅụ ọgwụ mgbu. Ọtụtụ mgbe, ọ dịghị achọ enyemaka dọkịta. Ọgwụ onwe onye ga-ekwe omume na ndụmọdụ onye na-ere ọgwụ. Ọ bụrụ na enweghi ọganihu mgbe ụbọchị atọ nke ọgwụgwọ onwe onye, ọ dị mkpa ịhụ dọkịta.
Ọ ga-ekwe omume itinye usoro iji belata mgbaàmà ahụ mgbe ọnyá ahụ na-edozi. Ekwesịrị itinye ọgwụgwọ ahụ ngwa ngwa o kwere mee (awa 24 ruo 48 mgbe contusion gachara) ma dabere na:
- izu ike nke uru ahụ emetụtara: enweghị ibu na nkwonkwo emetụtara, crutches ma ọ bụ èbè ma ọ bụrụ na mmebi ahụ chọrọ ya;
- ojiji nke oyi na-ebelata mgbu na ọzịza: ngwa ngwa nke oyi na-atụ oyi na-ekpuchi ákwà maka nkeji 20 ọtụtụ ugboro n'ụbọchị na-esote ujo;
- mkpakọ: na-ekpuchi ebe ahụ na-egbu mgbu na bandeeji, splint ma ọ bụ orthosis;
- na-ebuli ebe merụrụ ahụ n'elu ọkwa nke obi iji belata ọzịza;
- enwere ike ịṅụ ọgwụ analgesics ọnụ ma ọ bụ itinye gel analgesic;
- na-a theụ ọnụ ma ọ bụ nke mpaghara ọgwụ mgbochi mkpali iji belata mgbu ma gbochie ọzịza.
Mgbe ịkpọtụrụ?
Ọ dị mkpa ịkpọtụrụ ma ọ bụrụ:
- ọ bụrụ na ịga ije ma ọ bụ mmegharị siri ike ma ọ bụ agaghị ekwe omume;
- ọ bụrụ na e guzobere akpa ọbara;
- ọ bụrụ na mpaghara ahụ merụrụ ahụ na-acha uhie uhie, na-ekpo ọkụ ma na-egbu mgbu;
- ọ bụrụ na akụkụ ahụ fụrụ akpụ ma ọ bụ nwee nkwarụ;
- ọ bụrụ na ọ na-eti n'anya ma ọ bụ n'akụkụ ya, ọ nwere ike ibute ọbara ọgbụgba n'ime ma ọ bụ ịpụpụ nke retina;
- n'ihe gbasara akpa ume ma ọ bụ ụbụrụ ụbụrụ;
- ọ bụrụ na enwere obi abụọ na ọ ga-ekwe omume ịgbaji ma ọ bụ mgbaji;
- ma ọ bụrụ na enweghi ọganihu mgbe ụbọchị atọ nke ọgwụgwọ onwe.
Okwu ikpe ndị akọwara n'elu abụghị nke a na-ahụkarị. Ọtụtụ mgbe, contusion anaghị achọ enyemaka nke dọkịta.