Gịnị bụ flu?

Influenza, ma ọ bụ influenza, bụ ọrịa nke nje influenzae nke ezinụlọ Orthomyxoviridae, nje RNA na-ebute. Ọrịa na-efe efe, influenza nke mbụ na-emetụta usoro iku ume ma nwee ike ịdị mgbagwoju anya ma ọ bụ nwee ụdị siri ike.

Ogologo oge ole ka flu na-adịru?

Ọ na-adịkarị site na 3-7 ụbọchị nwere ike igbochi mmadụ ime ihe ọ na-eme kwa ụbọchị.

Ọrịa influenza dị iche iche

Enwere ụdị nje influenza atọ, nke nwere subtypes dị iche iche nkewa dị ka glycoproteins elu ha si dị, neuraminidases (N) na hemagglutinins (H):

Ụdị influenza A

Ọ bụ ya kacha dị ize ndụ. O butere ọrịa na-efe efe dị iche iche na-egbu egbu dị ka ọrịa ọrịa Spanish a ma ama nke 1918, nke gburu ihe karịrị nde mmadụ 20. N'afọ 1968, ọ bụ oge "flu" Hong Kong butere ọrịa na-efe efe. Ụdị A na-agbanwe n'ime obere oge, nke na-eme ka ọ dịkwuo ike ịlụ ọgụ. N'ezie, ahụ ga-ewulite ihe mgbochi ọrịa kpọmkwem maka ụdị influenza ọhụrụ ọ bụla na-ekesa.

Ụdị nje A na-ebute ọrịa na-efe efe ihe dị ka ugboro 3-4 n'otu narị afọ. N'afọ 2009, nje virus ụdị ọhụrụ, H1N1, kpalitere ọrịa na-efe efe ọzọ. Dị ka ndị ọrụ ahụike ọha siri kwuo, ọrịa na-efe efe nke ọrịa a “dị oke ala”, n'ihe gbasara ọnụọgụ ọnwụ. Maka ozi ndị ọzọ, lee faịlụ Influenza A (H1N1).

Influenza nke Avian bụkwa ụdị nje A na-emetụta nnụnụ, ma ọ bụ egbu (ọkụkọ, turkey, quail), anụ ọhịa ( geese, ọbọgwụ) ma ọ bụ anụ ụlọ. A na-ebufe nje a n'ụzọ dị mfe site na nnụnụ na ụmụ mmadụ, mana ọ dịkarịghị n'etiti mmadụ. eriri H5N1 akpatala ọtụtụ ọnwụ n'Eshia, na-abụkarị ndị ha na anụ ọkụkọ na-arịa ọrịa ma ọ bụ ndị nwụrụ anwụ na-akpachi anya ma ọ bụ ndị na-aga ahịa anụ ọkụkọ.

Ụdị Influenza B

Ọtụtụ mgbe, ngosipụta ya adịchaghị njọ. Ọ na-ebute naanị ọrịa na-efe efe mpaghara. Ụdị flu a adịghị adịkarị mfe mgbanwe karịa ụdị A.

Ụdị influenza C

Mgbaàmà ndị ọ na-akpata yiri nke oyi nkịtị. Ụdị flu a adịchaghịkwa enwe ngbanwe karịa ụdị A.

Nje virus ọ na-apụta?

Ụdị nje a na-enwe mgbanwe mkpụrụ ndụ ihe nketa (genotypic modifications). Nke a bụ ya mere inwe flu otu afọ anaghị enye ihe mgbochi megide nje ndị ga-ekesa n'ime afọ ndị na-esote. Ya mere, anyị nwere ike ibute flu ọhụrụ kwa afọ. A ghaghị imegharị ọgwụ mgbochi ọrịa kwa afọ iji chebe ndị mmadụ pụọ na ụdị nje ọhụrụ.

Flu na ofufe: ogologo oge ka ọ na-adị?

Onye bu ọrịa nwere ike ibufe nje ụbọchị tupu akara ngosi mbụ ha ma nwee ike ibunye nje ahụ ruo ụbọchị 5 ruo 10. Ụmụaka na-efe efe mgbe ụfọdụ ihe karịrị ụbọchị iri.

Incubation na-ewe 1 ruo 3 ụbọchị, nke pụtara na mgbe ị na-ebute nje virus influenza, ihe ịrịba ama ahụ nwere ike ịmalite ịpụta site na otu ụbọchị mgbe ọrịa ahụ gasịrị ruo ụbọchị 1 ka e mesịrị.

Ọrịa flu, kedu ka esi ejide ya?

Ọrịa flu na-agbasa ngwa ngwa, site na mgbasa na karịsịa site na microdroplets mmetọ nke a na-ahapụ n'ikuku mgbe ụkwara ma ọ bụ uzere. Enwere ike ibunye nje a site na mmiri mmiri. Ebe nje a nwere ike gbasaa ngwa ngwa n'ihu na aka onye nwere flu, ekwesịrị ịzere isu ọnụ na ịma aka na ndị ọrịa.

Mbufe na-adịkarị obere site na ihe mmiri metụrụ ma ọ bụ ụmụ irighiri mmiri emetọọ; nje na-adịgide n'aka maka nkeji ise ruo iri atọ na n'ime stool ọtụtụ ụbọchị. N'elu ebe a na-adịghị ahụkebe, nje na-anọgide na-arụ ọrụ ruo ọtụtụ awa, yabụ zere imetụ ihe onye ọrịa aka (ihe egwuregwu ụmụaka, tebụl, ihe cutlery, brọsh eze).

Enwere ike ịnwe flu n'ụzọ dị mfe n'oge oyi?

Ndị Ịtali nke XIV^e narị afọ kwenyere na akụkụ nke mgbasa na influenza ewetara ha froid. Ya mere, ha kpọrọ ya aha oyi flu. Ha abụghị kpamkpam na-ezighị ezi, n'ihi na na temperate zones nke ugwu na n'ebe ndịda hemispheres influenza na-egosipụta onwe ya ọzọ mgbe oyi. Ma n'oge ahụ, o yikarịrị ka ha amaghị na n'ebe okpomọkụ, ọrịa influenza nwere ike ime n'oge ọ bụla n'afọ (ọ dịghị oge flu!).

Ọ dịla anya a kwenyere na “ịnweta oyi” na-ebelata nguzogide ahụ maka flu na oyi. Otú ọ dị, ọ dịghị ihe àmà na-egosi na oyi na-eme ka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ghara ịda mbà ma ọ bụ mee ka nje virus banye n'ime akụkụ iku ume.^6-9 .

Ọ bụrụ na influenza na-adịkarị n'oge oyi, ọ dị ka ọ ga-abụ n'ihi njide ime ụlọ, nke na-akwalite na-efe efe. Tụkwasị na nke ahụ, eziokwu ahụ bụ na ikuku karịa akọrọ n'oge oyi na-emekwa ka ọrịa gbasaa, n'ihi na akpụkpọ anụ mucous nke imi na-akpọnwụ. N'ezie, akpụkpọ anụ mucous na-egbochi ntinye nke ụmụ nje nke ọma mgbe ha dị mmiri. Tụkwasị na nke ahụ, ikuku oyi akọrọ ga-eme ka ọ dịrị nje ahụ mfe ịdị ndụ n'èzí ahụ.²³.

Nsogbu nwere ike ime nke flu

• Ọrịa nje bacteria: nsogbu nwere ike ime ma ọ bụrụ na influenza (ọrịa nje) na mgbakwunye na ọrịa nje otitis mgbasa ozi, na sinusitis, na ka oyi baa nje bacteria post influenzae na-eme site na 4^st 14^st ụbọchị mgbe mmalite nke ọrịa, ọtụtụ mgbe na ndị agadi.
• oyi baa kwekọrọ na influenza nke mbụ. Ọ dị ụkọ ma dị njọ, ọ na-eduga n'ụlọ ọgwụ na nlekọta ahụike siri ike.

• Mgbagwoju anya na-emetụta akụkụ ahụ ndị ọzọ na-abụghị ngụgụ, dị ka myocarditis (mbufụt nke akwara obi), pericarditis (mbufụt nke pericardium, akpụkpọ ahụ gburugburu obi, encephalitis (mbufụt nke ụbụrụ), rhabdmyolysis (oke muscle mmebi), Ọrịa Reye (ọ bụrụ na a na-ewere aspirin na ụmụaka, na-eme ka ịba ọcha n'anya na encephalitis dị oke njọ).
• Mgbagwoju anya na ndị mmadụ na-ebelata ihe mgbochi,
• N'oge ime ime, ime ọpụpụ, ntozu oke, mmebi akwara akwara.
• Na ndị agadi, Obi adighiọrịa iku ume ma ọ bụ gbasara akụrụ nke nwere ike ịka njọ nke ukwuu (decompensation).

Ndị nwere ahụike na-esighi ike, dịka ndị agadi,  immunocompromised na ndị nwere Ọrịa akpa ume, nọ n'ihe ize ndụ ka ukwuu nke nsogbu na ọnwụ.

Kedu mgbe ị ga-agakwuru dọkịta?

N'ihu mgbaàmà ndị a, ọ kacha mma ịgakwuru dọkịta iji chọpụta na ikekwe gwọọ nsogbu ọ bụla nwere ike ibilite.

• Ahụ ọkụ ihe karịrị 38,5 Celsius C maka ihe karịrị awa 72.
• Mkpirisi ume na izu ike.
• Obi mgbu.

Mmadụ ole na-enweta flu kwa afọ?

Na Frans, kwa afọ, n'oge ọrịa influenza, n'etiti 788 na 000 nde mmadụ na-agakwuru dọkịta ha n'ozuzu, ya bụ 4,6 nde mmadụ na-emetụta ná nkezi kwa afọ site flu. Na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 2,5% n'ime ha nọ n'okpuru afọ 50. N'oge ọrịa 18-2014 influenza, 2015 ọrịa influenza siri ike na ọnwụ 1600 hụrụ. Mana ọnụ ọgụgụ ndị nwụrụ n'ọrịa flu bụ mgbe ahụ e mere atụmatụ na ọnwụ 280 (ọnwụ nke ndị na-esighị ike bụ ndị na-enweghị flu agaraghị anwụ). 

Ọrịa flu na-emetụta 10% ruo 25% nke ndị bi na ya kwa afọ Canadian3. Ọtụtụ n'ime ndị butere ọrịa ahụ na-agbake n'enweghị nsogbu ọ bụla. N'agbanyeghị nke ahụ, flu na-etinye aka na ọnwụ 3000 ruo 5000 na Canada, na-abụkarị ndị nwere nkwarụ.

Kedu mgbe a na-ejide flu?

Na North America dị ka na Europe, oge flu na-amalite site na November ruo Eprel. Mmetụta influenza n'oge na-adịgasị iche dabere n'ogo obodo ị nọ na nje virus na-ekesa kwa afọ.