ọdịnaya
Mgbe ọgba aghara nke ụbọchị ahụ gasịrị, aka elekere na-eji nwayọọ nwayọọ na-aga n'ihu 21.00. Nwa anyị, ebe ọ na-egwuri egwu nke ọma, na-amalite ịgha, jiri aka ya hichaa anya ya, ọrụ ya na-ada mbà, ọ na-agwụ ike: ihe niile na-egosi na ọ chọrọ ihi ụra. Ma gịnị ma ọ bụrụ na nwa anyị achọghị ihi ụra, na-egosi oké ọrụ ọbụna na miri mgbede? Enwere ụmụaka ndị na-atụ egwu ịlakpu ụra n'ihi na ha nwere nrọ dị egwu. Gịnịzi ka ndị nne na nna kwesịrị ime? Na awa ole ka nwa anyị kwesịrị ihi ụra n'oge dị iche iche afọ? Ka anyị gbalịa ịza ajụjụ ndị a na ndị ọzọ.
Gịnị bụ nrọ? Ma eleghị anya, nke a bụ mgbalị ileba anya n'ọdịnihu, ma ọ bụ ma eleghị anya ozi dị omimi sitere n'elu ma ọ bụ egwu na-atụ egwu? Ma ọ bụ ikekwe ọ bụ echiche efu na olile anya ezoro ezo n'ime mmụọ anyị? Ma ọ bụ ọ ka mma ịsị na ụra bụ ihe gbasara ahụike mmadụ chọrọ ezumike? Ihe omimi nke ụra na-echegbu ndị mmadụ mgbe niile. Ọ dị ka ihe ijuanya na onye dị ike ma juputara na ike ga-emechi anya ya n'abalị, dinara ala ma yie ka ọ "na-anwụ" tupu anwụ apụta. N'ime oge a, ọ hụghị ihe ọ bụla, ọ naghị eche ihe egwu ma ọ nweghị ike ịgbachitere onwe ya. Ya mere, n'oge ochie, a kwenyere na ụra dị ka ọnwụ: mgbede ọ bụla mmadụ na-anwụ ma kwa ụtụtụ na-amụ ọzọ. Ka a sịkwa ihe mere e ji kpọọ ọnwụ n'onwe ya ụra ebighị ebi.
N'oge na-adịghị anya gara aga, ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na ụra bụ ezumike zuru oke nke ahụ, na-enye ya ohere iweghachi ike ndị a na-etinye n'oge ịmụ anya. Ya mere, na «Explanatory Dictionary» nke V. Dahl, a na-akọwa ụra dị ka «ezu ike nke ahụ na echefu nke uche. Ihe nchọpụta ọgbara ọhụrụ nke ndị ọkà mmụta sayensị egosila na ọ dị iche. Ọ na-apụta na n'abalị ahụ nke onye na-ehi ụra adịghị ezu ike ma ọlị, ma "na-atụpụ" ihe mkpofu na-enweghị isi nke echiche na-enweghị isi na ebe nchekwa, na-ekpochapụ onwe ya na nsị, na-akwakọba ike maka ụbọchị na-esote. N'oge ụra, mọzụlụ ahụ na-ama jijiji ma ọ bụ zuru ike, ụbụrụ na-agbanwe ugboro ole ya, okpomọkụ na nrụgide "na-awụlikwa elu". Ọ bụ n'oge ụra ka akụkụ ahụ nke ahụ na-arụ ọrụ nke ọma, ma ọ bụghị n'ụbọchị ihe niile ga-adaba n'aka ma nwee mgbagwoju anya n'isi. Ọ bụ ya mere na ọ bụghị ihe nwute iji otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ndụ gị nọrọ n'ụra.
Ụra dị mkpa maka nrụzi anụ ahụ na mmụgharị cell na ndị okenye ma ụmụaka. Nwa amụrụ ọhụrụ, ebe ọ ka tetara n'ụra ọnwa itoolu n'afọ nne na-ekpo ọkụ, nke dị ntakịrị mkpagide, malitere ịmụ ụra na ịmụrụ anya. Otú ọ dị, ụfọdụ ụmụ ọhụrụ na-enwe mgbagwoju anya ehihie na abalị. Nne na nna na-ahụ n'anya nwere ike inyere nwa ọhụrụ aka ịzụlite usoro physiological ziri ezi kwa ụbọchị na nke abalị. N'ehihie, nwa amụrụ ọhụrụ nwere ike ihi ụra n'ìhè. Ndị nne na nna ekwesịghị imesi ike ikpochapụ ụda na ụda niile. A sị ka e kwuwe, ụbọchị jupụtara na ụda dị iche iche na ume. N'abalị, n'ụzọ megidere nke ahụ, a ga-etinye nwa ahụ n'ụra n'ọchịchịrị, na-ahapụ ìhè abalị gbanye ma ọ bụrụ na ọ dị mkpa. Ebe ị ga-ehi ụra n'abalị kwesịrị ịdị n'ebe dị jụụ na nke dị jụụ. Ọ dị mma ka ndị ikwu niile na-ekwu okwu na ntanye n'oge a. Ya mere, nke nta nke nta, nwa amụrụ ọhụrụ na-amụta ịmata ọdịiche dị n'etiti ehihie na abalị na ọkwa nke mmetụta ma si otú a na-ekesa oge ụra, na-etinye ha n'ọchịchịrị, oge abalị nke ụbọchị. Ụmụaka chọrọ ụra dị iche iche dabere na afọ ha (lee Tebụl 1).
Tebụl 1. Ogologo oge ihi ụra na afọ dị iche iche
Ugbu a enwere ọtụtụ esemokwu n'etiti ndị na-ahụ maka ụmụaka banyere oge ụra ehihie na ụmụaka. N'ime afọ mbụ na ọkara nke ndụ, ụmụaka kwesịrị ịrahụ ụra n'ụtụtụ na mgbe nri nri gasịrị. Ọ bụ ihe na-achọsi ike na ngụkọta nke ụra dị otú ahụ bụ awa 4 kwa ụbọchị maka ọnwa isii mbụ, wee jiri nwayọọ nwayọọ belata. Ọtụtụ ndị dọkịta na-ahụ maka ụmụaka na-enye ndụmọdụ ịnọgide na-enwe àgwà ihi ụra otu awa ruo ogologo oge nwa ahụ chere na ọ dị ya mkpa.
Ya mere, ụmụ ọhụrụ nwere ike ihi ụra ruo awa iri na asatọ n'abalị, ụmụaka awa iri ruo iri na abụọ, na ndị nọ n'afọ iri na ụma na-achọ ụra awa iri kwa abalị (ma nwee afọ ojuju na nkezi nke isii). Ndị nọ n'afọ iri na ụma chọrọ ezumike awa asaa ruo itoolu (ma na-ehi ụra ihe na-erughị asaa). Ndị agadi chọrọ otu ego ahụ (ma ha na-ehi ụra nanị awa ise ruo asaa n'ihi eziokwu ahụ bụ na "elekere nke ndụ" ha na-enye iwu ka ha teta n'oge).
Ọtụtụ nnyocha e mere banyere ụra egosila na oge kacha mma maka itinye nwa gị n'ụra bụ site na elekere 19.00 ruo 21.30. Ọ bụ ihe amamihe dị na ya ịghara ịhapụ oge a, ma ọ bụghị na ị nwere ike izute nnukwu nsogbu. N'ịbụ onye na-egwuri egwu nke ọma maka ụbọchị ahụ, ike gwụrụ nwa ahụ site na mgbede. Ọ bụrụ na a na-eji nwatakịrị na-ehi ụra n'oge na ndị nne na nna na-enyere ya aka na nke a, mgbe ahụ, ọ ga-ehi ụra ngwa ngwa, na n'ụtụtụ ọ ga-eteta n'ụra zuru oke na ume.
Ọ na-eme na physiologically anụ ahụ nwa na-ege ntị na-ehi ụra, ma e nweghị mmetụta uche ọnọdụ maka nke a. Dịka ọmụmaatụ, nwatakịrị ahụ achọghị iji ihe egwuregwu egwuri egwu ekewa; ma-ọbụ onye bịara ileta; ma ọ bụ ndị nne na nna enweghị oge ịkwatu ya. N'okwu ndị a, a na-aghọgbu nwatakịrị: ọ bụrụ na a na-amanye nwa ahụ ka ọ mụrụ anya, n'oge ọ chọrọ ihi ụra, ahụ ya na-amalite ịmịpụta adrenaline. Adrenaline bụ homonụ a na-achọsi ike mgbe enwere ihe mberede. Ọbara mgbali elu nke nwatakịrị na-ebili, obi na-akụ ngwa ngwa, nwa ahụ na-enwe mmetụta zuru oke, ụra na-apụkwa n'anya. N'ọnọdụ a, ọ na-esiri nwatakịrị ike ịrahụ ụra. Ọ ga-ewe ihe dị ka otu awa tupu ọ daa jụụ ma daa ụra ọzọ. Oge a dị mkpa maka mbelata adrenaline n'ime ọbara. Site na imebi usoro ihi ụra nke nwa, ndị nne na nna na-enwe ihe ize ndụ nke imebi usoro nhazi nke ọnọdụ nwa ọhụrụ na-adabere n'echi ya. Ọ bụ ya mere o ji dị mkpa ịnye egwuregwu dị jụụ na mgbede, nke na-eji nwayọọ nwayọọ na-aga n'àkwà ụlọ, na nwa ahụ na-ehi ụra n'enweghị nsogbu ọ bụla.
Ya mere, gịnị ka ọ na-ewe iji mee ka nwa anyị chọọ ihi ụra ma hie ụra na obi ụtọ?
Nkwadebe maka ụra
Oge ụra
Debe oge maka ịlakpu ụra: site na 19.00 ruo 21.30 awa, dabere na afọ nwata na ọnọdụ ezinụlọ. Mana nke a ekwesịghị ịbụ ihe eji arụ ọrụ naanị. Ọ bụ ihe na-achọsi ike ịmepụta ọnọdụ maka nwa ọhụrụ ka ya onwe ya mụta ịchịkwa mgbe ọ na-alakpu ụra. Dịka ọmụmaatụ, ị nwere ike ịgwa nwa gị na mgbede na-abịa. Mbubreyo bụ ihe ebumnobi n'obi bụ eziokwu nke na-abụghị isiokwu. Ndị nne na nna nwere ike ịzụta elekere mkpu pụrụ iche, dịka nke nwatakịrị ahụ ga-agụta oge maka egwuregwu dị jụụ na oge ụra. Dịka ọmụmaatụ, ị nwere ike ịsị: "Nwoke, ị hụla na ọ dịlarị elekere asatọ: gịnị bụ oge ime?"
Ememe maka ịrahụ ụra
Nke a bụ oge mgbanwe site na egwuregwu ruo na usoro mgbede. Isi ọrụ nke oge a bụ ime ka ịlakpu ụra bụrụ ememe a na-echere ogologo oge na nke a hụrụ n'anya maka ndị nne na nna na ụmụaka. Oge ndị a na-emekọ ọnụ ma na-ewusi ezinụlọ ike. A na-echeta ha maka oge ndụ ha niile. Mgbe nwatakịrị na-ehi ụra n'otu oge ma na-ehi ụra n'udo, ndị nne na nna na-enwe oge ịnọrọ naanị onwe ha. Ngụkọta oge maka ememe ahụ bụ nkeji 30-40.
Ịtụkwasị ihe ụmụaka ji egwuri egwu n'ihe ndina
Ezinụlọ ọ bụla na-ahọrọ ọdịnaya nke ememe ahụ dabere na njirimara nke nwatakịrị na omenala ezinụlọ ma ọ bụ omenala. Dị ka ihe atụ, ndị nne na nna nwere ike ịgwa nwa ha okwu ndị a: “Ezigbo m, o ruwela mgbede, oge eruola ka o jikere lakpuo ụra. Ihe egwuregwu ụmụaka niile na-echere gị ka ịchọrọ ha «ezigbo abalị». Ị nwere ike tinye onye na bed, gwa onye «bye, hụ gị echi. Nke a bụ ọkwa mbụ, ọ bara uru nke ukwuu, n'ihi na, na-etinye ihe ụmụaka ji egwuri egwu n'àkwà, nwa ahụ n'onwe ya na-amalite ịkwadebe maka akwa.
igwu mmiri mgbede
Mmiri na-atụrụ ndụ nke ukwuu. Site na mmiri, ahụmịhe ụbọchị niile na-apụ. Ka ọ nọrọ oge ụfọdụ (nkeji 10-15) na ịsa ahụ na-ekpo ọkụ. Maka izu ike ka ukwuu, tinye mmanụ pụrụ iche na mmiri (ọ bụrụ na enweghị contraindications). Nwatakịrị ahụ na-enwe obi ụtọ dị ukwuu site n'ịwụsa mmiri site n'otu akpa gaa na nke ọzọ. Ọ dị mma mgbe ụfọdụ ihe egwuregwu ụmụaka na-ese n'elu ụlọ ịsa ahụ. Ịsacha na ịsa ezé gị sokwa na ọkwa a.
Pajamas kacha amasị
Mgbe usoro mmiri gasịrị, nke enwelarị mmetụta dị jụụ na nwa ọhụrụ, anyị na-eyi ya uwe pajamas na-ekpo ọkụ, dị nro. Ihe dị otú ahụ nke yiri ka ọ dị mfe dị ka pajamas nwere ike inye aka dị ike na ọnọdụ ụra zuru ezu. Ekwesịrị iji akwa akwa akwa akwa akwa akwa akwa pajamas. Ọ bụ ihe na-achọsi ike na ọ dị nro, na-atọ ụtọ, ikekwe na ụdị ụfọdụ ihe osise ụmụaka ma ọ bụ ihe a na-eme ihe. Isi ihe bụ na pajamas kwesịrị inye nwa ọhụrụ obi ụtọ - mgbe ahụ ọ ga-eji obi ụtọ tinye ya. Na-etinye na pajamas, ị nwere ike ịhịa aka n'ahụ ahụ nwa na ìhè, jụụ mmegharị na ụfọdụ ụdị ude ma ọ bụ mmanụ.
Ọ ga-amasị m ịdọrọ uche gaa n'eziokwu ahụ na ịhịa aka n'ahụ ọkụ na itinye na pajamas kwesịrị ime n'elu akwa nke nwatakịrị ahụ ga-ehi ụra.
Eji egwu na-aga ụra
Mgbe ndị nne na nna na-akwadebe nwa maka akwa (ya bụ, na-etinye na pajamas), ị nwere ike ịgbanye egwu dị nro. Egwu oge gboo kacha mma maka oge a, dị ka lullabies, nke etinyere na ego ọla edo nke oge ochie. Egwu nwere ụda anụ ọhịa ga-adabakwa adaba.
Ịkọ akụkọ (akụkọ)
Egwú dị nro na-ada ụda, ọkụ na-agbanyụ, nwatakịrị ahụ dinara n'àkwà, ndị nne na nna na-akọkwa ya obere akụkọ ma ọ bụ akụkọ ifo. Ị nwere ike chepụta akụkọ n'onwe gị ma ọ bụ kọọ akụkọ sitere na ndụ nne na nna gị, nne na nna ochie n'onwe ha. Ma n'ọnọdụ ọ bụla akụkọ ahụ ekwesịghị ịbụ ihe nkuzi, dịka ọmụmaatụ: "Mgbe m dị obere, m ..." Ọ ka mma ịkọ ya na onye nke atọ. Dị ka ihe atụ: “N’otu oge, e nwere otu nwa agbọghọ na-enwe mmasị itinye ihe egwuregwu n’anya n’onwe ya. Ma otu ugboro…” Ọ dị mma mgbe ụmụaka mụtara banyere oge ochie nke nne na nna ha ochie site na akụkọ nta ndị dị otú ahụ. Ha na-azụlite ịhụnanya n'ebe ndị ha hụrụ n'anya nọ, ikekwe ndị agadi. Ụmụaka hụrụ akụkọ gbasara anụmanụ n'anya.
Ọ dị mkpa ịkọ akụkọ ahụ n'olu dị jụụ na nke dị jụụ.
Ọ ga-amasị m ịmara na ememe a chọrọ maka ịrahụ ụra na-egosi. Ezinụlọ ọ bụla nwere ike iche echiche banyere ememe nke ya, dabere n'àgwà nke nwatakịrị na omenala ezinụlọ. Ma n'agbanyeghị ememe ahụ, isi ihe bụ na a na-eme ya mgbe niile. Site n'itinye ihe dị ka nkeji 30-40 kwa ụbọchị n'ememe nke ịrahụ ụra, ndị nne na nna ga-achọpụta n'oge na-adịghị anya na ụmụaka anaghị anabata nke a. N'ụzọ megidere nke ahụ, nwa ọhụrụ ahụ ga-atụ anya oge a mgbe a ga-etinye uche niile na ya.
Ndụmọdụ dị mma ole na ole:
- Oge ikpeazụ nke ememe ahụ, ya bụ ịkọ akụkọ ahụ, kwesịrị ime n'ime ụlọ ebe nwatakịrị na-ehi ụra.
- Ụmụaka na-enwe mmasị ịrahụ ụra na ụfọdụ enyi dị nro (ihe egwuregwu ụmụaka). Họrọ ya na ụlọ ahịa ihe egwuregwu ahụ nke ọ ga-eji na-ehi ụra na obi ụtọ.
- Ndị na-ahụ maka egwu egwu agbakọwo na ụda mmiri ozuzo, nchara akwụkwọ, ma ọ bụ mkpọda nke ebili mmiri (nke a na-akpọ «ụda ọcha») na-eweta izu ike kachasị na mmadụ. Taa na ire ere ị nwere ike ịhụ cassettes na CD na egwu na «ụda ọcha» e mere iji daa n'ụra. (ỊDỌ AKA NA NTỊ! Kpachara anya: ọ bụghị maka onye ọ bụla!)
- A ghaghị ịkwụsị ememe oge ụra tupu nwa ahụ ada n'ụra, ma ọ bụghị ya, ha ga-emepụta ihe riri ahụ nke ga-esi ike iwepụ.
- Ekwesịrị ịdị na-eme ememe oge ihi ụra ka nwa ahụ ghara inwe àgwà nke otu onye ma ọ bụ otu ihe. Dịka ọmụmaatụ, otu ụbọchị nna na-etinye ala, ụbọchị ọzọ - mama; otu ụbọchị nwa na-ehi ụra na a teddy bear, n'echi ya na ewi, na na.
- Ugboro ugboro ka etinyechara nwa ahụ n'ụba, ndị nne na nna nwere ike ịlaghachi aka na-emetụ nwa ahụ n'ajụghị ya. Ya mere, nwa ọhụrụ ahụ ga-ahụ na nne na nna agaghị efu mgbe ọ na-ehi ụra.