Ị nwere ike imeju agụụ dị mfe na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nri ọ bụla, mana agụụ maka ihe pụrụ iche nwere ike idozi anyị na ngwaahịa ụfọdụ ruo mgbe anyị mechara rie ya.
Ọtụtụ n'ime anyị maara ihe ọ na-adị ka inwe agụụ nri. A, agụụ na-eme maka nri nwere calorie dị elu, n'ihi ya, a na-ejikọta ha na oke ibu na mmụba nke nchịkọta anụ ahụ.
A na-ekwenyekarị na agụụ nri bụ ụzọ ahụ anyị si egosi na anyị enweghị otu ihe na-edozi ahụ́, na n'ihe banyere ụmụ nwanyị dị ime, agụụ na-egosi ihe nwa ọhụrụ chọrọ. Ma ọ̀ bụ otú ahụ n'ezie?
Ọtụtụ n'ime nchọpụta egosila na agụụ nri nwere ike inwe ọtụtụ ihe kpatara ya - na ha na-abụkarị nke uche.
omenala oyiri
Na mmalite 1900s, ọkà mmụta sayensị Russia bụ Ivan Pavlov ghọtara na nkịta na-echere ọgwụgwọ maka nzaghachi ụfọdụ mkpali metụtara oge nri. N'ime usoro nnwale ndị a ma ama, Pavlov kụziiri ndị nkịta na ụda mgbịrịgba pụtara inye oge nri.
Dị ka John Apolzan, osote prọfesọ nke ụlọ ọgwụ na-edozi ahụ na metabolism na Pennington Center for Biomedical Research, nwere ike ịkọwa ọtụtụ agụụ nri site na gburugburu ebe obibi ị nọ na ya.
"Ọ bụrụ na ị na-eri popcorn mgbe niile mgbe ịmalite ikiri ihe nkiri TV kachasị amasị gị, agụụ popcorn gị ga-abawanye mgbe ịmalitere ikiri ya," ka ọ na-ekwu.
Anna Konova, onye isi ụlọ nyocha ihe riri ahụ na mkpebi Neuroscience Laboratory na Mahadum Rutgers dị na New Jersey, kwuru na agụụ na-atọ ụtọ n'etiti ụbọchị nwere ike ime ma ọ bụrụ na ị na-arụ ọrụ.
Ya mere, ọchịchọ na-abụkarị n'ihi ụfọdụ ihe ndị dị na mpụga, ọ bụghị n'ihi na ahụ anyị na-achọ ihe.
Chocolate bụ otu n'ime agụụ na-agụkarị n'Ebe Ọdịda Anyanwụ Ụwa, nke na-akwado arụmụka ahụ na agụụ na-agụ abụghị n'ihi ụkọ nri, ebe ọ bụ na chọkọleti enweghị nnukwu nri ndị ahụ anyị nwere ike ghara.
A na-arụkarị ụka na chocolate bụ ihe a na-ahụkarị n'ihi na ọ nwere phenylethylamine dị elu, nke na-egosi ụbụrụ na-ahapụ ihe ndị bara uru dopamine na serotonin. Mana ọtụtụ nri ndị ọzọ anyị na-anaghị achọkarị, gụnyere mmiri ara ehi, nwere nnukwu mkpụrụ ndụ ihe nketa a. Ọzọkwa, mgbe anyị na-eri chocolate, enzymes na-akụda phenylethylamine ka ọ ghara ịbanye n'ụbụrụ nke ukwuu.
Nnyocha e mere achọpụtala na ụmụ nwanyị nwere ike chọkọletị okpukpu abụọ ka ụmụ nwoke, na nke a na-emekarị tupu oge ịhụ nsọ na n'oge nsọ. Ma ọ bụ ezie na ọnwụ ọbara nwere ike ịbawanye ohere nke ụkọ nri ụfọdụ, dị ka ígwè, ndị ọkà mmụta sayensị na-ekwu na chocolate agaghị eweghachi ọkwa ígwè ngwa ngwa dị ka anụ uhie ma ọ bụ akwụkwọ ndụ gbara ọchịchịrị.
Mmadụ ga-eche na ọ bụrụ na enwere mmetụta ọ bụla nke hormonal kpọmkwem na-eme ka agụụ chọkọletị na-achọsi ike n'oge ma ọ bụ tupu nsọ nwanyị, na ọchịchọ ahụ ga-ebelata ma menopause gasịrị. Mana otu nnyocha chọpụtara na ọ bụ ntakịrị mbelata n'ọchịchọ chọkọletị n'ime ụmụ nwanyị postmenopausal.
O yikarịrị ka njikọ dị n'etiti PMS na agụụ chocolate bụ omenala. Otu nnyocha chọpụtara na ụmụ nwanyị a mụrụ na mpụga United States adịchaghị enwe ike ijikọ agụụ chọkọletị na oge ịhụ nsọ ha na agụụ chọkọletị na-enweta obere oge ma e jiri ya tụnyere ndị amụrụ na US na ndị kwabatara ọgbọ nke abụọ.
Ndị nchọpụta ahụ na-arụ ụka na ụmụ nwanyị nwere ike ijikọ chocolate na nsọ nsọ n'ihi na ha kwenyere na omenala na-anabata ha iri nri "a machibidoro iwu" n'oge na tupu oge ha. Dị ka ha si kwuo, e nwere "ezigbo aghụghọ" nke ịma mma nwanyị na omenala ndị dị n'Ebe Ọdịda Anyanwụ nke na-eme ka e nwee echiche na ọchịchọ siri ike maka chocolate kwesịrị inwe ihe ziri ezi.
Isiokwu ọzọ na-arụrịta ụka na agụụ nri na-ejikọta ya na mmetụta ambivalent ma ọ bụ esemokwu n'etiti ọchịchọ iri nri na ọchịchọ ịchịkwa oriri. Nke a na-emepụta ọnọdụ siri ike, n'ihi na agụụ nri siri ike na-eme ka mmetụta na-adịghị mma na-akpali.
Ọ bụrụ na ndị na-ejedebe naanị nri iji felata na-egbo agụụ site n'iri nri ha chọrọ, ọ na-ewute ha n'ihi na ha chere na ha mebiri iwu nri.
A mara site na nyocha na nyocha ụlọ ọgwụ na ọnọdụ na-adịghị mma nwere ike ịbawanye nri mmadụ na ọbụna kpasuo iribiga ihe ókè. Ihe nlereanya a nwere obere ihe jikọrọ ya na mkpa ndu maka nri ma ọ bụ agụụ anụ ahụ. Kama, ha bụ iwu ndị anyị na-enye banyere nri na ihe ga-esi n’imebi ha pụta.
Nnyocha na-egosikwa na ọ bụ ezie na ịṅụ ọgwụ ọjọọ chocolate bụ ihe a na-ahụkarị n'Ebe Ọdịda Anyanwụ, ọ bụghị ihe a na-ahụkarị n'ọtụtụ mba ndị dị n'Ebe Ọwụwa Anyanwụ Ụwa. E nwekwara ndịiche n'otú e si ekwupụta ma ghọta nkwenkwe banyere ihe oriri dị iche iche-ọ bụ nanị ụzọ abụọ n'ụzọ atọ nke asụsụ nwere okwu maka agụụ, na n'ọtụtụ ọnọdụ, okwu ahụ na-ezo aka naanị na ọgwụ ọjọọ, ọ bụghị nri.
Ọbụna n'asụsụ ndị ahụ nwere analogues maka okwu ahụ bụ "ọchịchọ", a ka enweghị nkwenye na ihe ọ bụ. Konova na-arụ ụka na nke a na-egbochi ịghọta otu esi emeri ọchịchọ, ebe anyị nwere ike ịkpọ ọtụtụ usoro dị iche iche dị ka ọchịchọ.
Ijikwa ụmụ nje
E nwere ihe àmà na-egosi na ọtụtụ ijeri nje bacteria dị n’ahụ́ anyị pụrụ ime ka anyị nwee ọchịchọ na iri ihe dị ha mkpa—ọ bụghịkwa mgbe nile ka ahụ́ anyị chọrọ.
“Microbes na-elekọta ọdịmma nke ha. Ha dịkwa mma na ya,” ka Athena Aktipis, osote prọfesọ nke nkà mmụta akparamàgwà na Mahadum State University, na-ekwu.
“Mkpụrụ ndụ eriri afọ, bụ́ ndị na-adị ndụ kasị mma n’ahụ́ mmadụ, na-aghọwanye ọgbọ ọhụrụ ọ bụla. Ha nwere uru evolushọn nke inwe ike imetụta anyị ka anyị mee ka anyị na-azụ ha dịka ọchịchọ ha siri dị, "ka o kwuru.
Ụmụ nje dị iche iche dị na eriri afọ anyị na-ahọrọ ebe dị iche iche-ọtụtụ ma ọ bụ obere acidic, dịka ọmụmaatụ-na ihe anyị na-eri na-emetụta ihe ndị dị ndụ na eriri afọ na ọnọdụ nke nje bacteria na-ebi. Ha nwere ike ime ka anyị rie ihe ha chọrọ n’ụzọ dị iche iche.
Ha nwere ike izipu akara sitere na eriri afọ gaa n'ụbụrụ site na irighiri akwara anyị wee mee ka obi jọọ anyị njọ ma ọ bụrụ na anyị erighị ihe ụfọdụ, ma ọ bụ mee ka obi dị anyị ụtọ mgbe anyị riri ihe ha chọrọ site n'ịhapụ ndị neurotransmitters dị ka dopamine. na serotonin. Ha nwekwara ike ime ihe na-atọ anyị ụtọ ka anyị na-eri karịa otu nri.
Ndị ọkà mmụta sayensị enwebeghị ike ijide usoro a, Actipis na-ekwu, mana echiche ahụ dabere na nghọta ha banyere otú ụmụ nje si akpa àgwà.
"Enwere echiche na microbiome bụ akụkụ nke anyị, ma ọ bụrụ na ị nwere ọrịa na-efe efe, n'ezie ị ga-ekwu na ụmụ nje na-awakpo ahụ gị, ma ọ bụghị akụkụ ya," Aktipis na-ekwu. "Mkpụrụ microbiome ọjọọ nwere ike weghara ahụ gị."
"Ma ọ bụrụ na ị na-eri nri dị elu na carbohydrates dị mgbagwoju anya na eriri, ị ga-enwe microbiome dị iche iche na ahụ gị," Aktipis na-ekwu. "N'ọnọdụ ahụ, mmeghachi omume yinye kwesịrị ịmalite: nri dị mma na-emepụta microbiome dị mma, nke na-eme ka ị na-achọ nri ahụike."
Otu esi ewepu agụụ
Ndụ anyị jupụtara na agụụ nri, dị ka mgbasa ozi mgbasa ozi na foto, ọ dịghịkwa mfe ịgbanarị ha.
“Ebe ọ bụla anyị na-aga, anyị na-ahụ mgbasa ozi maka ngwaahịa nwere nnukwu shuga, ọ dịkwa mfe ịnweta ha mgbe niile. Mwakpo mgbasa ozi a mgbe niile na-emetụta ụbụrụ - na isi ngwaahịa ndị a na-akpata agụụ maka ha, "Avena na-ekwu.
Ebe ọ bụ na ụzọ ndụ obodo anaghị ekwe ka ịzere ihe ndị a niile, ndị na-eme nchọpụta na-amụ ka anyị ga-esi merie ụdị agụụ agụụ na-agụsi ike site na iji atụmatụ nghọta.
Ọtụtụ ọmụmụ egosila na usoro ọzụzụ nlebara anya, dị ka ịmara ọchịchọ na izere ikpe echiche ndị ahụ, nwere ike inye aka belata agụụ n'ozuzu ya.
Nnyocha e mere egosila na otu n’ime ụzọ kasị dị irè isi ebelata agụụ bụ iwepụ ihe oriri ndị na-akpata agụụ site n’ihe oriri anyị—na-emegide n’echiche bụ́ na anyị na-achọ ihe ahụ́ anyị chọrọ.
Ndị nyocha ahụ mere nnwale afọ abụọ nke ha nyere onye ọ bụla n'ime ndị sonyere 300 otu n'ime nri anọ nwere oke abụba, protein na carbohydrates dị iche iche wee tụọ agụụ nri na nri ha na-eri. Mgbe ndị na-eso ụzọ malitere iri obere nri ụfọdụ, ọ gụsiri ha agụụ ike.
Ndị nnyocha ahụ na-ekwu na iji belata agụụ, ndị mmadụ kwesịrị ịdị na-eri nri ha chọrọ obere oge, ikekwe n'ihi na anyị na-echeta nri ndị ahụ ka oge na-aga.
N'ozuzu, ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na ọ dị mkpa nyocha ọzọ iji kọwapụta na ịghọta agụụ na ịzụlite ụzọ isi merie nzaghachi ọnọdụ ọnọdụ metụtara nri adịghị mma. Ka ọ dị ugbu a, e nwere ọtụtụ usoro na-egosi na ka nri anyị na-eri nri ka mma, ka agụụ na-agụsi anyị ike.